عبدی کلانتری: فصل دوم مک‌کارتیسم

۱

فضای بازخواست و پیگرد که این روزها در دانشگاه‌ها و رسانه‌های آمریکا در جریان است، از دید برخی به «فصل دوم مک‌کارتیسم» در این کشورتعبیر شده. «مک‌کارتیسم» که همان تفتیش عقاید و مجازات دیگراندیشان باشد، به نام سناتور جو مک‌کارتی سکه زده شده است. او شکارچی چپ‌گرایان و روشنفکران مظنون به آمریکاستیزی در کنگره آمریکا در دهه‌ی پنجاه میلادی بود. در نتیجه‌ی پیگردهای قانونی یا در اصطلاح رایج «ساحره‌سوزان» در آن زمان، فضای ترس و ارعاب بر دانشگاه‌ها و مراکز هنری از جمله هالیوود و تئاتر برادوی حاکم شد، بسیاری از نویسندگان و هنرمندان معروف و کمتر معروف قربانی این پیگردها شدند، در لیست‌های سیاه جا گرفتند، حق اشتغال قانونی را از دست دادند، برخی زندگی‌شان تباه شد، و عده‌ای نیز مجبور به مهاجرت شدند. این روزها، جنگ غزه باعث شده که آتمسفر التهاب و اتهام دوباره به دانشگاه‌ها، رسانه‌ها، هالیوود، و نهادهای هنری بازگردد.

۲

اتهام ضدیت با آمریکا اکنون جایش را به «اسرائیل‌ستیزی» و «یهودی‌ستیزی» داده است. هفته‌ی پیش، سه رئیس مقتدر از سه دانشگاه برای بازخواست به کنگره فراخوانده شدند تا در یک بازجوییِ طاقت‌فرسای چهار ساعته در برابر حمله‌ها و اتهامات از خود دفاع کنند. خانم کلودین گِی رئیس دانشگاه هاروارد، خانم الیزابت مگیل رئیس دانشگاه پنسیلوانیا، و خانم سالی کورن‌بلوت رئیس دانشگاه ام‌آی‌تی زیر فشار شدید قرار گرفتند که استعفا دهند. «جرم» آنها دفاع از حق آزادی بیان دانشجویانِ مدافع فلسطین است. نمایندگان بازجو (از هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه) فرض‌شان این است که دانشجویانی که علیه دولت اسراییل شعار می‌دهند یهودی‌ستیز هستند و پرسشی که این سه مقام دانشگاهی باید به آن پاسخ دهند این است که آیا این دانشجویان به دلیل «خواست نابودی یهودیان» باید تنبیه بشوند یا کماکان در بیان عقیده آزاد بمانند.

۳

در بیانیه‌ی مقدماتی خود به هنگام بازجویی، هر سه رئیس دانشگاه از یهودی‌ستیزی ابراز انزجار کردند. طی بازجویی بارها تکرار کردند که با بروز رفتار یهودی‌ستیزانه در دانشگاه مقابله خواهند کرد. در برابر پرسش «آیا از حق موجودیت اسراییل دفاع می‌کنید؟» هر سه پاسخ قاطع آری دادند. آنچه اما سرانجام نمایندگان بازجو را بر ضد آنها برانگیخت مسأله‌ی ضرورت اقدامات تنبیهی و جلوگیری از گفتار دانشجویانی بود که گویا خواهان محو یهودیان از صفحه روزگار بودند. (ظاهراً گروهی از دانشجویان شعار «انتفاضه» سر داده‌بودند و این شعار به معنی «نسل‌کشی یهودیان» تعبیر شده است.) پاسخ هر سه، پس از مشورت با وکلای خود، یک پاسخ حقوقی و معطوف به اقدامات تنبیهی‌ای بود که مغایر با حق آزادی بیان در فضای آکادمیک نباشد. الیزابت مگیل در پاسخ‌های خود مرز آزادی بیان و تبلیغ «شدید، هدفمند، و گسترده» علیه یک اقلیت را لحاظ کرد. کارشناسانِ آزادی آکادمیک، به گفته‌ی نیویورک تایمز، این پاسخ‌ها را از لحاظ حقوقی و قانونی صحیح و قانع‌کننده یافتند، اما این پاسخ‌ها جوّ پیگرد در کنگره را علیه این سه زن بیشتر تشدید کرد.

پس از جلسه، خانم الیزابت مگیل رئیس دانشگاه پنسیلوانیا که خود یک حقوق‌دان پرسابقه است زیر فشار مجبور به استعفا شد. وضع آن دوی دیگر هنوز ناروشن است. پانصد تن از استادان هاروارد در بیانیه‌ای به حمایت از دکتر کلودین گی رئیس این دانشگاه برخاستند اما زور آنها در برابر هیأت امنا و اهداکنندگان بودجه ناچیز است. طعن روزگار: سه زن متخصص و متعهد، قربانی «ساحره‌سوزی» در پیشرفته‌ترین نهاد روشنگریِ عصر مدرن که همان آکادمیای غربی باشد!

در همین زمینه:

بانگ

«بانگ» یک رسانه ادبی و کاملاً خودبنیاد است که در خارج از ایران و به دور از سانسور و خودسانسوری بر مبنای تجربه‌ها و امکانات مشترک شخصی شکل گرفته است.

شبکه های اجتماعی