
علی آشوری: «در آستانهی دو دروازه ایستاده بود» – به یاد شاملو در بیست و پنجمین سالگرد درگذشت شاعر
آوایی به بم و زیر میخواند:
جهان هیچ بود هیچ خواهد شد!
صدا، دست به جهانآرایی میزند و
واژه میسازد
واژههایی از یأس و وقار و انکار…
آوایی به بم و زیر میخواند:
جهان هیچ بود هیچ خواهد شد!
صدا، دست به جهانآرایی میزند و
واژه میسازد
واژههایی از یأس و وقار و انکار…
این داستان به موضوعاتی مانند هویت فردی، محدودیتهای اجتماعی و جستوجوی آزادی میپردازد. راوی – یک زن معلم فلسفه و خواننده آواز – در حال بررسی خانهای جدید با مشاور املاک است. تمرکز او بر پنجرههای تمامقد و دید باز، نمادی از نیازش به آزادی و ارتباط با جهان بیرون است. این خواسته در تضاد با دیدگاه عملی و مادی مشاور قرار میگیرد. این تقابل، تنشی اساسی در داستان ایجاد میکند: تقابل بین آرمانگرایی و واقعگرایی، بین هنر و زندگی روزمره.
آهنین در این شعر، با ترکیب تصاویر سورئال و عواطف انسانی، تنهایی، خاطره، و تلاش برای رهایی را بهشکلی تأثیرگذار به تصویر میکشد. زبان شعر
وودی آلن، فیلمساز جنجالی و کارکشته پیشتر داستانهای کوتاه و مقالاتی نوشته بود، اما این داستان درباره یک نویسنده یهودی میانسال که ازدواجش در بحران است، اولین رمان منتشرشده اوست.
رمان «انقلاب مینا» نوشتهٔ مهرنوش مزارعی، با روایتی چندلایه و رویکردی خودزندگینامهای، سرگذشت «مینا شعبانی» را از جوانی در ایران تا مهاجرت اجباری به آمریکا پی میگیرد. این مقاله با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی (Critical Discourse Analysis یا CDA)، نشان میدهد که چگونه گفتمانهای سیاسی (چپگرایی افراطی، انقلاب ۵۷)، جنسیتی (مبارزه با مردسالاری) و اجتماعی (مهاجرت) بر سرنوشت مینا تأثیر میگذارند.
کتابخانه و مرکز اسناد هانوفر میزبان مراسم رونمایی کتاب «از سکوت تا تمساح» نوشته احمد خلفانی، نویسنده و پژوهشگر ایرانی، خواهد بود. این نشست ادبی با خوانش بخشهایی از کتاب به زبان فارسی در روز پنجشنبه، ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۵ برگزار میشود.
مجموعهداستان «زارابِل» نوشتهی احمد حسنزاده در مرز واقعیت و خیال حرکت میکنند و با زبانی ساده و شاعرانه، جهانی چندلایه از شخصیتهای عارفمسلک، طبیعتگرا و آرمانگرا را به تصویر میکشد. داستانها با مضامین مشترکی چون مرگ، ترس، و امید، به هم متصلاند و ترکیبی از رئالیسم جادویی، عرفان شرقی و ناتورالیسم را ارائه میدهند.
این داستان کوتاه با عنوان «خاطرات یک دیوانه: لوله» از مجموعه «از تجربه تا تخیل» در بانگ اثری شاعرانه و سورئال است که از زبان یک راوی آشفته و روانپریش روایت میشود. داستان با تصاویر تکهتکه و نمادین، حس تنهایی، ازهمپاشیدگی ذهنی و ناامیدی ناشی از عشق شکستخورده را به شکلی هنرمندانه منتقل میکند.
تلمیح، هنری ظریف در زبان شاعرانه است که با ارجاعی کوتاه به روایات، آیات یا داستانهای آشنا، ذهن مخاطب را به جهانی از معانی پیوند میدهد. این صنعت ادبی، که از قرن ششم هجری با ورود عناصر عرفانی و دینی به شعر پارسی شکوفا شد، در روایت یوسف و زلیخا جلوهای پررنگ یافت. اما آیا این ظرفیت زبانی، پس از مصرف مداوم توسط شاعران، به ابتذال کشیده شده یا همچنان میتواند درخشش نابغههایی چون سعدی و حافظ را بازآفرینی کند؟ این مقاله به بررسی این پرسش میپردازد که آیا تلمیح ذاتاً چنین پویاییای دارد یا درخشش آن وابسته به لحظههای استثنایی شاعرانه است.
نویسنده با نگاهی تاریخی نشان میدهد که ادبیات، از دوران قاجار تا پس از انقلاب ۵۷، با کشف مضامین نو و پرسشگری، گفتمانهای انتقادی حول حقوق شهروندی، مدنیت و عقلانیت مدرن را شکل داده است. این مقاله ادبیات را رسانهای میداند که نهتنها واقعیتهای جامعه را بازتاب میدهد، بلکه با نقد قدرت، هندسهٔ فکری جدیدی میآفریند.
رمان «دکتر پویان» نوشته «میم دال»، روایتی پیچیده و چندلایه از فروپاشی اخلاقی و روانی یک استادیار جامعهشناسی است که در تنگنای فساد ساختاری و تناقضهای نهادهای بهظاهر معتبر (خانواده، دانشگاه) گرفتار شده است. اتهامهای قتل و تجاوز، بازجویی خشن، و انزوای اجتماعی، فروپاشی کامل او را رقم میزنند.
این داستان از منظر راوی اول شخص و با زاویه دید درونی محدود، تجربه ذهنی و حسی شخصیت اصلی را با شدت بالا به خواننده منتقل میکند. راوی با تمرکز بر جزئیات حسی و تصاویر جسمانی، روایتی غیرخطی ارائه میدهد که میان اکنونِ رابطه جنسی و گذشتهٔ خانوادگی در نوسان است و تجربهٔ ناخالصِ نخستین رابطه جنسی را بیپرده و اثرگذار بازتاب میدهد.
نشر آسمانا از انتشار ترجمه انگلیسی رمان «خاطرات محرمانه خانوادگی» نوشته محمد قاسمزاده با ترجمه مهشاد عبدلی خبر داد. این نوول تیره، طنزآمیز و روانکاوانه با عنوان «روایتی از حافظه، جنون و بدبیاری» به زبان انگلیسی در دسترس علاقهمندان قرار گرفته است.
این داستان از پونه بریرانی داستانی است هوشمندانه که با نگاهی فلسفی به عشق و تنهایی، تصویری واقعگرایانه از یک زن میانسال ارائه میدهد. سبک روایی روان، شخصیتپردازی قوی و نگاه ضدکلیشهای به عشق، آن را به اثری متمایز تبدیل کرده است. «پروست چگونه میتواند زندگیتان را زیرورو کند؟» بیش از آنکه دربارهی عشق باشد، دربارهی نیاز به عشق است – نیازی که حتی پروستخوانها هم از آن گریزی ندارند.
شعر پیمان وهابزاده با گوشهچشمی به اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران و کشتار غزه با ترکیبِ روایتِ آرمانشهری و سوگِ پنهان، جهانی بیمرز به نام «پیمانستان» میآفریند که در آن مهربانی قانون است و هویتها بازتعریف میشوند. این اثر هم نوستالژی است برای جهانی ازدسترفته، هم بیانیهای برای جهانی که میتواند باشد.
اشعار هستی قاسمی با ترکیب واقعگرایی سیاه و نمادگرایی شاعرانه، جنگ را به مثابه فاجعهای انسانی محکوم میکنند. قاسمی از یک سو جنگ را پدیدهای ضد طبیعت میداند، و از سوی دیگر با تمرکز بر رابطه مادر و فرزند، بر ضرورت حفظ امید در برابر تباهی تأکید میکند. زبان ساده اما تصویری او، همراه با تکرارهای تأثیرگذار پیام ضد جنگش را به شکلی ملموس و انسانی انتقال میدهد.
تیزر: کانون نویسندگان و انجمن قلم ایران (در تبعید) در بیانیهای، اخراج دستهجمعی و ظالمانه پناهجویان افغانستانی را محکوم کرده و از جهانیان خواستند علیه این سیاست پلید اعتراض کنند.
«پدر آینده» (A Father-to-Be) به موضوعاتی مانند هویت، مسئولیتهای خانوادگی و ترسهای ناشی از آینده میپردازد. این داستان با نگاهی روانشناختی و فلسفی، زندگی شخصیتی به نام روگین را بررسی میکند که در آستانه ازدواج قرار دارد و نگرانیهایش درباره آینده، به ویژه نقشش به عنوان پدر، او را به تفکر واداشته. بلو در این داستان با مهارت، ترسها و تردیدهای یک مرد معمولی را به تصویر میکشد که در مواجهه با تغییرات بزرگ زندگی، احساس میکند کنترل امور از دستش خارج شده است.
سرویس ترجمه داستان با هوش مصنوعی GlobeScribe.ai در بریتانیا راهاندازی شد و با هزینه ۱۰۰ دلار به ازای هر کتاب و زبان، نوید دسترسی جهانی به ادبیات را میدهد. اما این ابتکار موجی از موافقتها و مخالفتها را برانگیخته است.
درگیری اصلی داستان، جنگ درونی ناهید بین ماندن در یک ازدواج بیمعنا و رفتن به سمت آزادی است. او از یک طرف به سنتهای خانوادگی و ترس از طلاق وابسته است، و از طرف دیگر نمیخواهد تمام عمرش را در یک رابطه سرد و یکطرفه سپری کند. او چه تصمیمی میگیرد؟
» آسمان جعفرینژاد سوگ جمعی ملتی را به تصویر میکشد که در غم از دست دادن هویت و آرمانهایش فرو رفته است. شاعر با استفاده از استعارههایی مانند «ایران هواپیمایی بود که سقوط کرد»، «مادری که با خون خود نوزادان بیمادر را شیر میدهد» و «قارچهای چتری استخوانها»، فضایی از درد، اندوه و انزوا را خلق میکند.