سخنگوی آکادمی سوئد پنجشنبه ۷ اکتبر/۱۵ مهر اعلام کرد جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۲۱ به عبدالرزاق قرنح، نویسنده تانزانیایی تعلق میگیرد. قرنح که در جزایر زانزیبار تانزانیا متولد شده در سالهای دهه ۱۹۶۰ در هجده سالگی به عنوان پناهجو به بریتانیا آمد و از آن زمان تاکنون در این کشور زندگی میکند.
آکادمی نوبل اعلام کرده است که مهمترین جایزه ادبی جهان را به خاطر بیان ادبی و اثرگذار پیامدهای استعمار و آشکار کردن شکاف بین فرهنگها با توجه ویژه به پناهجویان به عبدالرزاق قرنح اهدا میکند.
زبان مادری قرنح زبان سواحلی است. آثارش را اما به زبان انگلیسی مینویسد. بنابراین شاید نخستین بار باشد که مهمترین جایزه ادبیات جهان به نویسندهای مهاجر تعلق میگیرد که زبان ادبی او با زبان مادریاش تفاوت دارد.
آکادمی نوبل با انتشار بیانیهای اعلام کرد:
«علاقه قرنح به حقیقت و پرهیز او از ساده جلوه دادن واقعیتها یکی از مهمترین ویژگیهای آثار اوست. رمانهای او از کلیشهها پرهیز میکنند و بیانگر و نمایانگر تنوع فرهنگی در شرق آفریقا هستند که برای بسیاری از مردم جهان همچنان ناشناخته مانده است.»
قرنح ۱۰ رمان و چندین داستان کوتاه نوشته. مهمترین و شناختهشدهترین اثر او رمان «بهشت» است که در سال ۱۹۹۴ نامزد دریافت جایزه بوکر شد. او در سال جاری هم با «زندگی پس از مرگ» نامزد دریافت جایزه ادبی جورج اورول برای بهترین اثر سیاسی سال ۲۰۲۱ در بخش داستانی بود که رقابت را به «تابستان»، چهارمین کتاب از چهارگانه الی اسمیت درباره برگزیت با موضوع همهگیری کرونا واگذار کرد.
جایزه ادبی نوبل به کلیت آثار یک نویسنده تعلق میگیرد و نه به یک اثر مشخص از او.
پانویس:
رسانههای عربی نام برنده نوبل ادبی را عبدالرزاق قرنح ثبت کردهاند. رسانههای داخلی گورنا. برخی از رسانهها گورنه. این خود به تنهایی نمایانگر یکی از مشکلات انسان تبعیدی است. نام او را چگونه باید تلفظ کرد؟ به کدام لفظ؟