چاپ و توزیع کتابهای بدون مجوز وزارت ارشاد اسلامی و البته بدون سانسور در داخل ایران به مرحله تازهای رسیده است.
سرهنگ غلامحسین زراعت کار، رییس پایگاه هشتم پلیس امنیت عمومی تهران بزرگ پنجشنبه هفته گذشته در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) اعلام کرده بود که یک ناشر سانسورگریز که با افتتاح یک چاپخانه در محدوده خیابان انقلاب، علاوه بر کار چاپ، کتابهای به اصطلاح غیرمجاز هم منتشر میکرد با کشف ۴۰۰۰ هزار جلد کتاب بدون مجوز از محل کار او بازداشت شده است.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در مصاحبه با ایسنا ابعاد تازهای از این خبر را آشکار کرد. هومان حسنپور گفت:
«این تعدادی که اخیرا کشف کردهایم، به لحاظ تعداد و سبک با سبکهای گذشته متفاوت بوده است؛ قبلا یکسری انبار گرفته میشد اما تقریبا در هفت – هشتماهه اخیر با یک شیوه جدید روبهرو شدیم. دیگر اینطور نیست که از یک کتاب ۲۰۰ نسخه و ۱۰۰ نسخه بزنند بلکه سفارش را میگیرند، پولش را میگیرند و همانجا تولید کرده و برای طرف مقابل پست میکنند. اگر ۴۵۰۰ نسخه را که گرفتیم، بخواهیم با معیار و مقیاس گذشته ببینیم بالای ۴۵۰ هزار نسخه کتاب است. توجه داشته باشید این کتابها سفارش داده شده و فروخته شده بودند، فایل در کامپیوتر بود و چاپ دیجیتال میکردند.»
بر اساس آمارهای تأیید نشده شمارگان کتابهایی که با مجوز ارشاد اسلامی در ایران منتشر می شود به هزار تا حتی ۲۰۰ نسخه کاهش یافته است. رسانههای داخلی از کاهش سرانه کتابخوانی در ایران صحبت میکنند و هرگز این پرسش مطرح نمی شود که اگر واقعا سرانه کتانبخوانی در ایران کاهش یافته چگونه است که کتابهای سانسورنشده با وجود بحران معیشتی فقط توسط یک ناشر غیرقانونی تا ۴۵۰ هزار نسخه در تهران عرضه شده و به فروش رسیده؟
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در ادامه مصاحبه با ایسنا گفت:
«الان کاغذ کم است و گران شده و نمیخواهند برای ۲۰ کتاب کاغذ بخوابانند. سعی میکنند کتابشان را طوری تهیه کنند که روش راحتتری است و اگر با آنها برخورد شود، مدارک کمتری دارند و انبار آنچنانی که نشان دهد این کتابها مشکل دارد، ندارند. مجموعهای که اخیرا گرفتیم ۲۴ ساعته و در طول شبانهروز کار میکرد. اصلا شوخی نیست، این ۴۵۰۰ نسخه کتاب برای همان لحظهای بود که ما گرفتیم و ممکن بود اگر یک ساعت دیگر میرفتیم تعداد کتابها بیشتر بود. آنها شبکه گستردهای دارند، هم بساطگستران از آنها کتاب میگرفتند و هم خودشان با آدرس مبدأ اشتباه کتابها را با پیک و پست ارسال میکردند.»
سلطهگری وزارت ارشاد اسلامی و سانسور کتاب سبب شده که بین خواستههای خوانندگان کتاب و ناشران فاصله بیفتد و زمینه برای انتشار فراقانونی کتاب و ضرر و زیان ناشران و نویسندگان فراهم شود. کار به آنجا رسیده که به محض آنکه وزارت ارشاد اسلامی مانع از انتشار کتابی میشود، همان کتاب در بازار غیررسمی به خوانندگان عرضه میگردد.