«آینه را بشکن»، گزیده اشعار نانائو ساکاکی به ترجمه مهدی گنجوی در نشر آسمانا

گنجوی ترجمه این اثر را ایفای سهم مختصری در زمینه پویاسازی شعر زیست‌بومی در فارسی معرفی می‌کند و در مقدمه این کتاب می‌نویسد:

«با نانائو ساکاکی در پی چست‌وجو برای شعر زیست‌بومی آشنا شدم. ساکاکی (۱۹۲۳ـ۲۰۰۸) را در دنیای انگلیسی‌زبان به‌واسطه‌ی معرفی اسنایدر و به عنوان یکی دیگر از کشفیات شرقیِ نسل بیت شناخته‌اند.»

ساکاکی ‌نویسنده‌ای صرفا اهل کیوتو نبود، بلکه شاعری سرگردان بود که به همه جا و هیچ جا تعلق نداشت. اولین ملاقات ساکاکی با اسنایدر و گینزبرگ در کیوتو در سال ۱۹۶۳ بود و سپس اسنایدر از او برای بازدید از آمریکا در سال ۱۹۶۸ (کالیفرنیا و ساحل غربی کوه و اقیانوس، منهتن و روستای گرینویچ) دعوت کرد. بازدیدهای بعدی ساکاکی شامل شعرخوانی با والدمن، گینزبرگ و دیگران بود، به ویژه در ناروپا در سال ۱۹۸۱. در ژوئن ۱۹۸۸ ساکاکی از گینزبرگ، اسنایدر، مک کلور و والدمن برای جمع‌آوری پول برای محافظت از صخره مرجانی آبی در ایشیگاکی-جیما در برابر تبدیل شدن به یک باند فرودگاه جدید درخواست کمک کرد. شعرخوانی آنها در سانفرانسیسکو هم به شهرت آن‌ها افزود و هم منجر در زمینه جمع‌آوری کمک مالی موفق بود. (از یادداشت رابرت لی در ستایش نانائو ساکاکی؛ کیوتو ژورنال).

در مصاحبه ای با ترور کارولان، ساکاکی خیلی مختصر توضیح داد که او به چه نوعی از ذن پایبند است:

«عمده‌ی ذن برای من جالب نیست… بیش از حد به سنت سامورایی – به نظامی‌گری مرتبط است. اینجاست که من و آلن واتس با هم اختلاف نظر داشتیم: او به طور کامل نمی‌دانست که طبقه سامورایی که ذن را با آنها مرتبط می‌کرد، در واقع عمیقاً کنفوسیوسی هستند: آنها نگران قدرت بودند. ذنی که من به آن علاقه دارم، نوع مرتبط با سلسله تانگ چین با معلمانی مانند لین چی است. این نوع ذن غیر روشنفکرانه بود. از کشاورزان آمده است – خیلی ساده. یک نفر به بصیرت می‌رسید، دیگران با او صحبت می‌کردند، یاد می‌گرفتند و به آنها می‌گفتند: حالا تو برو آنجا و درس بده. وقتی ژاپن سعی کرد در زمینه این سنت مطالعه کند، ناامیدکننده بود، امپراتور دانشمندانی را فرستاد، اما با زبان و عقاید و فرهنگ مصنوعشان نمی‌توانستند بفهمند.» (از کتاب «نانو یا هرگز»)

گری اسنایدر، در پیشگفتار خود بر چاپ انگلیسی کتاب «آینه را بشکن» می‌نویسد:

«اشعار او نه با دست و نه با سر، بلکه با پا سروده شده بودند. این اشعار به هستی نشسته‌اند، به هستی راه یافته‌اند، تا ردپایی از زندگی‌ای در اینجا باقی بگذارند که برای زیستن سپری شده است…»

مهدی گنجوی، کاری از همایون فاتح

مهدی گنجوی، شاعر و مترجم ادبی و دبیر پوشه شعر مجله «هفته فرهنگ و ادب» است.  ترجمه‌های انگلیسی گنجوی پیش از این در مجلاتی چون Asymptote و  Modern Poetry in Translation منتشر شده است. او همچنین ترجمه‌ی فارسی مجموعه‌ای از شعرهای مدرنیستی، و انگلیسی عمدتا نیمه دوم سده بیستم را با عنوان «به هرچه عشق ورزیده‌ام تنها عشق ورزیده‌ام» (نشر مانیاهنر) در کارنامه خود دارد. گنجوی، در معرفی شعر ساکاکی و توضیح ترجمه خود از اشعار او می‌نویسد:

«ساکاکی از یک سو سنت شاعران دوره‌گرد ژاپنی چون سایگیو، باشو، ایکیو و ریوکان را در قرن بیستم در آسیا و در یک دهه اقامتش در آمریکا ادامه داد و از سوی دیگر این سنت و زیستِ شاعرـ‌دوره‌گردی را با جنبش‌های محیط زیستی، ضدجنگ و ضد تسلیحات هسته‌ای در دهه‌های شصت به بعد در آمریکا و آسیا در هم تنید و به آن ابعاد تازه بخشید. نانائو در پی جنگ جهانی دوم و از میانه‌ی بیست سالگی تا آخر عمر را به دوره‌گردی گذراند و دو شب در یک جا نخوابید: در حال قدم زدن در جهان در چند قاره. شعرهایش را در زیر صور فلکی، گاه در شب‌های اعتدال پاییزی، انقلاب تابستانی یا پاره‌ای اوقات در روز تولدش سروده است. و معدود مصاحبه‌هایی که با او به انگلیسی انجام شد نیز در حین راه رفتن در جاده گرفته شد. ساکاکی خود شعرهایش را از ژاپنی به انگلیسی برگردانده و سروده است. شعرهای این کتاب عمدتا از مجموعه شعر «آینه را بشکن» (منتشر شده به سال ۱۹۸۷، انتشارات نورث پوینت پرس North Point Press) و چندتایی از دو مجموعه «بیا ستاره‌ها را بخوریم» (۱۹۹۷، بلک‌بری بوکس Blackberry Books) و «چگونه بر روی سیاره‌ی زمین زندگی کنیم» (۲۰۱۳، بلک‌بری بوکس Blackberry Books) ترجمه شده‌اند. »

انتشارات آسمانا، در زمینه انتشار ادبیات تجربی و پیش‌رو و پژوهش‌های تحقیقاتی دیاسپورا، چندزبانه و پژوهش‌های به حاشیه‌رفته و مترقی فعالیت می‌کند. برای توضیحات بیشتر و تهیه کتاب «آینه را بشکن» به سایت آسمانا به آدرس زیر مراجعه کنید. (+)

لینک خرید مستقیم کتاب (+)

بیشتر بخوانید:

بانگ

«بانگ» یک رسانه ادبی و کاملاً خودبنیاد است که در خارج از ایران و به دور از سانسور و خودسانسوری بر مبنای تجربه‌ها و امکانات مشترک شخصی شکل گرفته است.

شبکه های اجتماعی