یورگن هابرماس، فیلسوف نامدار آلمانی اعلام کرد جایزه کتاب شیخ زاید را به سبب ارتباط تنگاتنگ نهاد اهداکننده این جایزه با حکومت امارات نمیپذیرد. قرار بود در نمایشگاه کتاب ابوظبی در غرفه ویژهای ترجمه ۱۰ اثر هابرماس به زبان عربی به نمایش گذاشته و این جایزه گرانقیمت به ارزش ۲۲۵ هزار یورو به او اهدا شود.
سه روز قبل جایزه کتاب شیخ زاید اعلام کرد جایزه ویژه «شخصیت فرهنگی سال» به یورگن هابرماس تعلق میگیرد. هابرماس ابتدا این جایزه را پذیرفت اما بعد از مطالعه یک مقاله انتقادی در نشریه آلمانیزبان اشپیگل، یکشنبه ۲ مه/۱۲ اردیبهشت با انتشار بیانیهای از طریق انتشارات سورکامف، ناشر آثارش در آلمان اعلام کرد تصمیم غلطی گرفته بوده است که اکنون با رد این جایزه آن را تصحیح میکند. هابرماس در فرازی از این بیانیه نوشته است:
«رابطه تنگاتنگ نهادی که این جایزه را در ابوظبی اهدا میکند، با نظام سیاسی [در آن کشور] برای من به اندازه کافی روشن نبود.»
مقاله انتقادی اشپیگل با این جمله به پایان میرسید:
«معمولاً وقتی اندیشه و قدرت با هم تصادم میکنند، این قدرت است که برنده میشود.»
هابرماس در بیانیه خود با اشاره به این جمله نوشت:
«در کوتاهمدت، بله. اما به گمانم در درازمدت میتوان به نیروی روشنگری و قدرت کلمات، چنانچه در عرصه سیاست عمومی مجالی برای بیان بیابد اعتقاد داشت. لذا عجالتاً [تا آن زمان] سپاسگزاری من از مترجمان عرب [آثارم] کفایت میکند.»
بنزاید، ولیعهد امارات متحده عربی با انتشار پیامی در توییتر به هابرماس به خاطر دریافت این جایزه تبریک گفته و اهدای این جایزه را به عنوان نشانهای از «عشق و مدارا و گفتوگوی بین ملتها» جلوه داده بود.
قرار بود جایزه کتاب بنزاید ۲۳ مه به هابرماس اهدا شود.
هابرماس ۹۲ سال دارد و از فیلسوفان مکتب فرانکفورت است.
در ایران از او کتابهایی با عنوانهای «مهندسی ژنتیک و آینده سرشت انسان» (به ترجمه یحیی امامی)، «جهانی شدن و آینده دمکراسی» و «نظریه کنش ارتباطی» (به ترجمه کمال پولادی»، «دگرگونی ساختارهای عمومی» (به ترجمه جمال محمدی) و «شناختشناسی تحلیلی و دیالکتیکی» (به ترجمه محمود علیزاده) منتشر شده است.
هابرماس در سال ۱۳۸۱ به دعوت «مرکز گفتوگوی تمدنها» در سفر به ایران در دانشگاه تهران سخنرانی کرد.
بیشتر بخوانید: