کتاب «جمعه مرگبار» (عنوان اصلی: جمعه الموت) نوشته الحافظ تردشوک، فعال سودانی، روایتی تکان‌دهنده و شخصی از قتل‌عام ۲۴ ژوئن ۲۰۲۲ در مرز ملیلیه بین مراکش و اسپانیا است. این اثر، اولین گزارش ادبی از این فاجعه از دیدگاه یک بازمانده است که در آن ده‌ها مهاجر، عمدتاً از سودان و چاد، جان باختند. تردشوک که بعدها به بریتانیا پناهنده شد، تجربیات خود را با ترکیبی از عربی معیار و سودانی در این کتاب که توسط انتشارات روآ منتشر شده، به نگارش درآورده است. او با حمایت عبدالعزیز برکه ساکین، نویسنده سودانی، و عمر ناجی از انجمن حقوق بشر مراکش، اطلاعات مربوط به قربانیان، زندانیان و مفقودین را تأیید کرد.
داستان از نواذیبو در مرز موریتانی و صحرای غربی آغاز می‌شود، جایی که سودانی‌های موسوم به «گینکو» (کارگران فصلی) برای عبور از حصار مرزی ملیلیه و رسیدن به اروپا گرد هم می‌آیند. پس از تشدید خشونت‌ها در لیبی در سال ۲۰۲۱، بسیاری از مهاجران سودانی مسیر مراکش را انتخاب کردند. تردشوک و همسفرانش سفری پرمخاطره را در صحرا آغاز کردند، با گرسنگی، تشنگی و تهدید سگ‌های نظامی دست‌وپنجه نرم کردند. او پس از جدایی از دوستانش، با کفش‌های پاره در روستاهای صحرایی مخفی شد تا به داخله و سپس رباط رسید.
در رباط، او با بی‌خانمانی، کار سخت و بدرفتاری مواجه شد. تلاش‌های مکرر او برای عبور از مرز به اسپانیا با سرکوب یا انتقال اجباری به شهرهای دورافتاده ناکام ماند. تردشوک می‌نویسد که گینکوها در خیابان می‌خوابیدند و برای تأمین هزینه تلاش‌های بعدی در مرز کار می‌کردند.
پس از ناکامی تلاش‌های فردی برای عبور از حصار ملیلیه، گینکوها در هشت شهر مراکش متحد شدند و تحت هماهنگی مرکزی در کازابلانکا، طرحی برای عبور جمعی طراحی کردند. این طرح شامل نقاط مخفی تجمع (تارکینا)، نظارت بر مأموران مرزی، تأمین غذا و حمل‌ونقل بود. تردشوک برای پرداخت هزینه سفر به تارکینای خود، دارایی‌هایش را فروخت و وظیفه باز کردن دروازه مرزی را بر عهده گرفت. در ژوئن ۲۰۲۲، درگیری‌هایی بین مهاجران و نیروهای امنیتی رخ داد و گینکوها به جنگل‌های اطراف پناه بردند.
در ۲۴ ژوئن، قتل‌عام رخ داد. نیروهای مراکشی با گلوله‌های پلاستیکی و ضربات مرگبار به مهاجران حمله کردند. ۲۷ نفر کشته و ده‌ها نفر بازداشت شدند. تردشوک صحنه را مانند نبردی توصیف می‌کند که در آن شاهد مرگ دوستانش بود و خودش هم نزدیک بود بینایی‌اش را از دست بدهد. او می‌گوید: «با من مثل یک جنایتکار جنگی رفتار کردند.»
تردشوک وظیفه خود دانست که این وقایع را ثبت کند تا نقشش در این فاجعه بی‌معنا نماند. پس از قتل‌عام، او در مراکش ماند، در مشاغل ساده کار کرد و امیدش به اروپا کمرنگ شد. اما سرانجام از طریق تونس به لامپدوزا، سپس فرانسه و بریتانیا رسید و در سال ۲۰۲۳ پناهندگی گرفت. او بازگشت به سودان را به دلیل جنگ داخلی غیرممکن می‌داند و مهاجرت بدون هدف را «خودکشی تدریجی» می‌خواند.
تردشوک خواستار عدالت برای قربانیان ملیلیه است و تأکید می‌کند که مقامات مراکش و اسپانیا باید پاسخگو باشند و زندانیان آزاد شوند. او یاد دوستان ازدست‌رفته‌اش را گرامی می‌دارد و از مرگ روزانه مهاجران در شمال آفریقا، دور از توجه جهانی، سخن می‌گوید. این کتاب نه‌تنها روایتی از رنج‌های شخصی اوست، بلکه فریادی برای عدالت و آگاهی جهانی درباره وضعیت مهاجران است.
