چه خبر؟

چه خبر؟

شیرین عزیزی مقدم: «زارابِل»، سفری عارفانه در مرز واقعیت و خیال

مجموعه‌داستان «زارابِل» نوشته‌ی احمد حسن‌زاده در مرز واقعیت و خیال حرکت می‌کنند و با زبانی ساده و شاعرانه، جهانی چندلایه از شخصیت‌های عارف‌مسلک، طبیعت‌گرا و آرمان‌گرا را به تصویر می‌کشد. داستان‌ها با مضامین مشترکی چون مرگ، ترس، و امید، به هم متصل‌اند و ترکیبی از رئالیسم جادویی، عرفان شرقی و ناتورالیسم را ارائه می‌دهند.

ادامه مطلب »
از ما

شاهرخ تندروصالح: ادبیات به منزلۀ رسانه‌ای انتقادی

نویسنده با نگاهی تاریخی نشان می‌دهد که ادبیات، از دوران قاجار تا پس از انقلاب ۵۷، با کشف مضامین نو و پرسشگری، گفتمان‌های انتقادی حول حقوق شهروندی، مدنیت و عقلانیت مدرن را شکل داده است. این مقاله ادبیات را رسانه‌ای می‌داند که نه‌تنها واقعیت‌های جامعه را بازتاب می‌دهد، بلکه با نقد قدرت، هندسهٔ فکری جدیدی می‌آفریند.

ادامه مطلب »
از دست ندهید

قاضی ربیحاوی: نخستین عشقبازی‌ام

این داستان از منظر راوی اول شخص و با زاویه دید درونی محدود، تجربه ذهنی و حسی شخصیت اصلی را با شدت بالا به خواننده منتقل می‌کند. راوی با تمرکز بر جزئیات حسی و تصاویر جسمانی، روایتی غیرخطی ارائه می‌دهد که میان اکنونِ رابطه جنسی و گذشتهٔ خانوادگی در نوسان است و تجربهٔ ناخالصِ نخستین رابطه جنسی را بی‌پرده و اثرگذار بازتاب می‌دهد.

ادامه مطلب »
از ما

گوشه‌های بانگ – گوشه‌ دوازدهم: «پروست چگونه می‌تواند زندگی‌تان را زیرورو کند؟» نوشته پونه بریرانی

این داستان از پونه بریرانی داستانی است هوشمندانه که با نگاهی فلسفی به عشق و تنهایی، تصویری واقع‌گرایانه از یک زن میانسال ارائه می‌دهد. سبک روایی روان، شخصیت‌پردازی قوی و نگاه ضدکلیشه‌ای به عشق، آن را به اثری متمایز تبدیل کرده است. «پروست چگونه می‌تواند زندگی‌تان را زیرورو کند؟» بیش از آنکه درباره‌ی عشق باشد، درباره‌ی نیاز به عشق است – نیازی که حتی پروست‌خوان‌ها هم از آن گریزی ندارند.

ادامه مطلب »
از دست ندهید

گویه‌های بانگ- گویه هجدهم: «ای رانده‌شدگان بیایید!» از پیمان وهاب‌زاده

شعر پیمان وهاب‌زاده با گوشه‌چشمی به اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران و کشتار غزه با ترکیبِ روایتِ آرمان‌شهری و سوگِ پنهان، جهانی بی‌مرز به نام «پیمانستان» می‌آفریند که در آن مهربانی قانون است و هویت‌ها بازتعریف می‌شوند. این اثر هم نوستالژی است برای جهانی ازدست‌رفته، هم بیانیه‌ای برای جهانی که می‌تواند باشد.

ادامه مطلب »
ادبیات غرب

 سال بلو: «پدر آینده» به ترجمه نادر افراسیابی

«پدر آینده» (A Father-to-Be) به موضوعاتی مانند هویت، مسئولیت‌های خانوادگی و ترس‌های ناشی از آینده می‌پردازد. این داستان با نگاهی روان‌شناختی و فلسفی، زندگی شخصیتی به نام روگین را بررسی می‌کند که در آستانه ازدواج قرار دارد و نگرانی‌هایش درباره آینده، به ویژه نقشش به عنوان پدر، او را به تفکر واداشته. بلو در این داستان با مهارت، ترس‌ها و تردیدهای یک مرد معمولی را به تصویر می‌کشد که در مواجهه با تغییرات بزرگ زندگی، احساس می‌کند کنترل امور از دستش خارج شده است.

ادامه مطلب »
از ما

مریم کمانی: ضیافتی درشاه‌نشین

درگیری اصلی داستان، جنگ درونی ناهید بین ماندن در یک ازدواج بی‌معنا و رفتن به سمت آزادی است. او از یک طرف به سنت‌های خانوادگی و ترس از طلاق وابسته است، و از طرف دیگر نمی‌خواهد تمام عمرش را در یک رابطه سرد و یکطرفه سپری کند. او چه تصمیمی می‌گیرد؟

ادامه مطلب »
از دست ندهید

محمدرفیع محمودیان: در میانه‌ی ازدحام – خانم دالاوی در صد سالگی

مقاله با تأکید بر جهان‌شمولی ادبیات نشان می‌دهد که رمان ولف، هرچند ریشه در جامعه خاص انگلیس دارد، برای خواننده امروزی در ایران نیز معنادار است و چارچوبی برای خوانش «ازدحام» ارائه می‌کند که نه‌تنها برای تحلیل «خانم دالاوی»، بلکه برای درک بسیاری از آثار ادبی و پدیده‌های اجتماعی کاربرد دارد. این چارچوب، پرسشی غیرمستقیم را مطرح می‌کند: آیا می‌توان در برابر ازدحام زندگی مدرن – چه در لندن دهه ۱۹۲۰ و چه در تهران امروز – موازنه‌ای یافت، یا این آشفتگی سرنوشت محتوم انسان معاصر است؟ امیدواری او به «قلم ولف» نشان‌دهنده اعتقاد به قدرت ادبیات برای معنابخشی به این ازدحام است.

ادامه مطلب »
از ما

ادبیات مهاجرت – راضیه مهدی‌زاده: خانه نیستم، برگشتم تماس می‌گیرم

«خانه نیستم، برگشتم تماس می‌گیرم» با روایتی چندلایه، هویتِ شکسته‌ی انسان مهاجر را از طریق رابطهٔ شخصیت اصلی (فروغ) با زبان، خانواده، و مرگ بررسی می‌کند. مهاجرت در اینجا نه یک انتخاب، بلکه زنجیره‌ای از جدایی‌های اجباری است. این داستان سوژه زن مهاجر را در تقاطع سه گانهٔ پدرِ فراموشکار، مادرِ غایب و همسرِ مرده قرار می‌دهد.

ادامه مطلب »
از ما

فاطمه زارعی: بازخوانی بوف کور- راز پنهان راوی در آیینه دوگانگی

این مقاله از منظری متفاوت به کتاب «بوف کور» صادق هدایت نگاه می‌کند. فرض بر این است که شخصیت داستان مردی است که در اوایل جوانی در وجود خود زنی را کشف می‌کند. در صدد انکار و سرکوب آن نیمه وجود برمی‌آید ولی از پس برنمی‌آید. زن را نیمه مطلوب خویش می‌یابد اما جرات پذیرش آن را ندارد. زن در روابط جنسی بیشترین حضور را دارد و تمامی عرصه وجود را جولانگاه خود می‌کند. مرد همیشه ناکام می‌ماند. جنگی مدام در جریان است و مرد مرتب قصد کشتن زن را دارد.

ادامه مطلب »
ادبیات غرب

میزگرد – عشق و طبقه در «سارا کول» در گفت‌وگوی مریم رئیس‌دانا و امیرحسین یزدان‌بد

 مریم رئیس‌دانا و امیرحسین یزدان‌بد با نگاهی موشکافانه به داستان «سارا کول: یک‌جور داستان عاشقانه» اثر راسل بنکز، لایه‌های پیچیده مردسالاری، تفاوت طبقاتی، و تناقضات راوی غیرقابل اعتماد را در گفت‌وگو با یکدیگر می‌کاوند. این گفت‌وگو نه‌تنها مضامین اجتماعی و روان‌شناختی داستان را روشن می‌سازد، بلکه چالش‌های ترجمه این اثر به فارسی را نیز به بحث می‌گذارد.

ادامه مطلب »
از دست ندهید

خورخه لوئیس بورخس: «باغ گذرگاه‌های انشعابی» به ترجمه کمال آبادی

پایان دوسیه جنگ ایران و اسرائیل در بانگ – این داستان با تلفیق فرمالیسم پیچیده و هستی‌شناسی ویرانگر، نه فقط رویدادهای جنگ جهانی، بلکه ساختارهای معرفتی‌ را هدف می‌گیرد که جنگ را ممکن می‌سازند. بورخس نشان می‌دهد که جنگ، مانند هزارتوهای باغش، هیچ مرکز یا خروجی ندارد-تنها گذرگاه‌هایی انشعابی است به رنجی بی‌پایان.

ادامه مطلب »
از ما

جنگ ایران و اسرائیل – باهار مومنی: «سرخوردگی جمعی، دوگانۀ کاذب و وسوسۀ راه‌حل‌های فوری»

«آیا راه‌حل‌های زودبازده (…) ما را به جامعه‌ای توانمندتر، مستقل‌تر و آگاه‌تر سوق خواهند داد؟ یا صرفاً ساختاری پوسیده را با چهره‌ای نو بازسازی خواهند کرد؟» این پرسش، هسته اصلی بحران کنونی است: وسوسه اقدامات کوتاه‌مدت در برابر ضرورتِ ساختن آلترناتیوی مستقل و برآمده از اراده جمعی.

ادامه مطلب »
از دست ندهید

جنگ ایران و اسرائیل- شهریار مندنی‌پور: «قَدَر مرد»

«قدرمرد» غرقه در تاریکی و شرجی، از صدای نفس‌های غیرعادی «تمساح» بیدار شده بود. دو و نیم صبح بود. با این که دستور داده بود بعد از یک ساعت بیدارش کنند، محافظ وفادارش فقط تا درگاه اتاق خواب آمده بود.

ادامه مطلب »
از ما

جنگ ایران و اسرائیل – لیدا ذبیحی: «گنجشک و بامداد خاورمیانه»

نوشته لیدا ذبیحی، «گنجشک و بامداد خاورمیانه»، با روایتی دوپاره از جنگ ایران و عراق در کودکی و جنگ اخیر با اسرائیل در مقام مادری، تصویری از ترس مشترک نسل‌ها در مواجهه با جنگ ارائه می‌دهد. نویسنده با تمرکز بر تجربه مادری که فرزندانش در تهران هدف حملات تهاجم نظامی اسرائیل قرار گرفته‌اند، پرسشی جهانی را مطرح می‌کند: چرا کودکان دیروز و امروز باید این وحشت را تجربه کنند؟

ادامه مطلب »
از ما

جنگ ایران و اسرائیل- شیرین عزیزی مقدم: «ویرانه‌ها و سینی‌های زردآلو»

این روایت، خشونت و پوچی جنگ را نه با شعار، بلکه با نشان‌دادن تأثیر آن بر زندگی عادی و خاطرات شخصی به تصویر می‌کشد. استفاده از نمادهای ساده اما عمیق (کبوتر، زردآلو، دوچرخه) و روایتِ چندلایه از گذشته و حال، آن را به متنی ادبی و تامل‌برانگیز تبدیل کرده است.

ادامه مطلب »
از ما

جنگ ایران و اسرائیل – حمید فرازنده: اندیشیدن در یک‌قدمی تباهی 

حمید فرازنده در «اندیشیدن در یک‌قدمی تباهی» از فروپاشی معنا و اعتماد اجتماعی در ایران تحت ستم ولایت و سایه جنگ با اسرائیل می‌نویسد. او با نگاهی به تاریخ، هشدار می‌دهد که توهم نجات از بیرون فاجعه‌بار است و ادبیات را دعوت می‌کند تا با بازسازی پیوندهای گسسته، روایتی نو برای مقاومت و کرامت انسانی بسازد.

ادامه مطلب »
از ما

جنگ ایران و اسرائیل- مینا نصری: «قیقاج جنگ؛ وحشت روزمره و فریادهای گم‌شده در ترس»

مینا نصری با توصیف وحشت روزمره مردم ایران در سایه حملات اسرائیل، جنگ را نه‌تنها فاجعه‌ای نظامی، بلکه روزشماری از ترس و مرگ می‌داند که زندگی عادی را مختل کرده است. او با نقد شادی برخی رسانه‌ها از کشتار و بی‌تفاوتی به رنج دیگران، به نقش ادبیات و تخیل در بازسازی همدلی اشاره می‌کند. نصری جنگ را نیرویی مخرب می‌بیند که فرهنگ، زبان و خاطره‌ها را آلوده می‌کند و خواستار شنیده شدن فریادهای مردم برای صلح است.

ادامه مطلب »
از ما

 آتفه چهارمحالیان: «از کنش فرهنگی تا نیل به خواست جمعی» – تحلیلی بر کارزار «شعر زندگی در برابر اعدام» (بخش نخست)

کارزار «شعر زندگی در برابر اعدام» کنشی فرهنگی‌ست در برابر نهادینه‌شدن خشونت قضایی در ایران؛ تلاشی برای بازخوانی عدالت است، نه در چهارچوب انتقام و سرکوب، بلکه در قالب زبانی هم‌ذات‌پندار، معترض، زایا و مقاوم. این مقاله، با تحلیل بیانیه‌ها، سخنرانی‌ها و شب‌های شعر این کارزار، نشان می‌دهد که شعر چگونه، فراتر از قالبی ادبی، می‌تواند به میدان کنش فرهنگی و تبلور اندیشه‌ای مدنی و انسانی بدل شود.

ادامه مطلب »
از دست ندهید

از تجربه تا تخیل – مهدیس رجب‌بیگی: ژاکت سبز و پیشانی سرخ

داستان با تمرکز بر رابطه مادر و دختر، خشونت خانگی را نه فقط به عنوان یک اتفاق فیزیکی، بلکه به عنوان فرسایش تدریجی عاطفی و روانی نشان می‌دهد. داستان بر تجربهٔ رنج و مقاومت زنان در فضایی مردسالار متمرکز است و به ویژه در بازنمایی مهر مادری و مقاومت خاموش زنان در برابر خشونت موفق عمل می‌کند.

ادامه مطلب »
از دیگران

جواد اسحاقیان: رویکرد طبقاتی به رمان «غرور و تعصب» نوشته‌ جِین آستِن

آستن با نگاهی انتقادی، نابرابری‌های جنسیتی و فشارهای اجتماعی بر زنان، به‌ویژه در امر ازدواج، را برجسته کرده و از طریق الیزابت، ایده اراده فردی و انتخاب آزاد در برابر قراردادهای اجتماعی را مطرح می‌کند. این رمان، با تکیه بر نظریه مارکس و انگلس درباره رابطه زیرساخت اقتصادی و روساخت فرهنگی، نه‌تنها بازتاب‌دهنده جامعه انگلستان در آستانه قرن نوزدهم است، بلکه با معرفی شخصیتی چون الیزابت، نطفه‌های اولیه فمینیسم و دفاع از فردیت زنان را در بستری واقع‌گرایانه ترسیم می‌کند.

ادامه مطلب »