نشر آسمانا در کانادا کتاب «نمایش در سفر»، مجموعه مقالات دومان ریاضی، پژوهشگر برجسته تئاتر، را منتشر کرد که به بررسی تطبیقی نمایش ایرانی در دوره قاجار و کمدیا دلارته در تئاتر کلاسیک اروپا می‌پردازد.
«کسی به در می‌کوبد» یک قطعه ادبی استثنایی است که از منظر روانکاوی به درون ذهن یک فاشیست نفوذ می‌کند. کراسناهورکای نشان می‌دهد که فاشیسم یک بیماری روانی است که در آن نفرت، حماقت، پارانویا و میل به ویرانگری در هم می‌آمیزد و فردی را می‌سازد که وجود خود را در نفی و نابودی «دیگری» تعریف می‌کند.
آکادمی سوئد جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۵ را به لاسلو کراسناهورکای، نویسنده مجارستانی، اهدا کرد. این نویسنده ۷۱ ساله به دلیل خلق آثار تأثیرگذار و رویایی که در بستر وحشت آخرالزمانی، قدرت هنر را برجسته می‌کند، مورد تجلیل قرار گرفت. کراسناهورکای با رمان‌های دیستوپیایی و مالیخولیایی‌اش، از جمله ساتانتانگو و ملکوت درد، که با نثر سیال و جملات بلند و پیچیده خود فضاهایی یأس‌بار و تأمل‌برانگیز خلق می‌کند، شهرت جهانی یافته است.
می‌خواهیم از ردپای چند متن در رمان سقفِ بلند تنهایی، نوشته‌ی حسین رادبوی، به‌کوتاهی بگذریم. می‌خواهیم به متن‌ها، رنج‌ها، عشق‌ها، ناکامی‌های قصه‌ساز بنگریم. می‌خواهیم به گوشه‌ای از زنده‌گی‌‌‌های پُرآرزو و زخم بنگریم.
نشر آسمانا با برگزاری جلسه نقد و بررسی رمان «پنجاه و شش درجه» اثر حسین نوش‌آذر، فرصتی برای گفت‌وگو درباره این اثر دیستوپیایی فراهم می‌کند. این رویداد پنج‌شنبه ۹ اکتبر (۱۸ مهر) ساعت ۱۳:۳۰ به وقت شرق آمریکا، ۱۹:۳۰ به وقت اروپای مرکزی و ۲۱:۰۰ به وقت تهران، از طریق زوم برگزار خواهد شد و با حضور نویسنده، رعنا سلیمانی (نویسنده) و مریم رئیس‌دانا (منتقد ادبی و نویسنده) همراه است.
رویا، زنی که پس از گم‌گشتگی همسرش یحیی، زندگی‌اش را وقف بزرگ کردن سه دخترش کرده، پس از سال‌ها به زادگاهش بازمی‌گردد تا با گذشته‌ای آکنده از ابهام و بوی سوختگی تسویه‌حساب کند. لیلا راعی در این داستان با تم‌های فقدان، مادری و بازگشت به گذشته بیانگر تجربه‌های انسانی است و در همان حال با قدرت تخیل، از آن واقعیت‌ها فراتر می‌رود.
مقاله استدلال می‌کند که ادبیات واقعی، فراتر از سرگرمی یا روایت ملی صرف، باید ابزاری برای نقد قدرت، بازنمایی آرزوهای انسانی برای آزادی و برانگیختن “کنش آگاهانه” باشد. کلیما با زندگی و آثارش که همزمان هم محلی و هم جهانی هستند، الگویی عینی از این نوع ادبیات ارائه می‌دهد که می‌تواند وجدان جمعی را بیدار کند و مسیرهای تازه‌ای برای مقاومت و آزادی بگشاید.
رمان «ممد چخوف» اثر خسرو کیان‌راد، با تکیه بر دو رکن اساسی «زبان بومیِ غنی» و «شخصیت‌پردازی سنجیده و چندلایه»، اثری شاخص در حیطهٔ ادبیات بومیگرا به شمار می‌رود. این نقد با تمرکز بر این دو محور، نشان می‌دهد که چگونه نویسنده با تلفیق عناصر فرهنگیِ استان بوشهر، ضرب‌المثل‌ها و باورهای محلی با روانکاوی شخصیت‌ها، موفق به خلق جهانی روایی منسجم و اثرگذار شده است.
«شرقی غمگین»، رمان الهام مشتاق، با روایتی نوستالژیک و عمیق، از دل تاریخ معاصر ایران و تنهایی انسان‌ها قصه‌ای می‌سازد که عطر زندگی و اندوه را در هم می‌آمیزد.
داستان «آسانسور» با استفاده از فضایی محدود و نمادین، به بررسی مفاهیم عمیقی مانند عادت، ترس از تغییر، تنهایی، مرگ و جست‌وجوی معنا می‌پردازد. شخصیت کورت به عنوان فردی که در دام زندگی روزمره و ترس‌های خود گرفتار شده است، نمادی از انسان مدرن است که در جست‌وجوی معنا و رهایی از چرخه‌ی تکراری زندگی است.
فستیوال بین‌المللی ادبیات اوترخت هلند با حضور نویسندگان، شاعران و هنرمندان برجسته جهانی برگزار شد. در این رویداد، نسیم خاکسار، نویسنده و شاعر ایرانی مقیم هلند، با سخنرانی و شعرخوانی به زبان انگلیسی، به جنبش «زن، زندگی، آزادی» ادای احترام کرد.
«پشت پرده شادی»، عاشقانه‌ای است محکوم به شکست. داستان از عشق آغاز می‌شود و در خشم پایان می‌گیرد. نثر داستان -که به نثر کهن فارسی پهلو می‌زند- با گشودن دریچه‌ای غافلگیرکننده شروع می‌شود اما رنج، رنج عشق و فریبکاری معشوق ذره ذره، همچون نخ باریک تسبیح در تار و پود داستان جذب می‌شود تا خواننده همراه راوی انفعال را پس زند و قدم در راهی بگذارد که این‌بار نه عرف، نه خانواده، نه فرزند و از همه مهم‌تر، نه معشوق سابق، پیش پایش گذاشته‌اند.
مهدی اصلانی در «کافه رادیو»، مرزهای روایت را پشت سر می‌گذارد و اثری می‌آفریند که نه داستان است و نه قصه، بلکه «گفتارروایتی» سیال و بی‌قید است. این اثر، با تلفیق زبان صمیمی کوچه و مفاهیم عمیق نوستالژی، زندان و تبعید، و با بهره‌گیری از تصاویر نمادین و خاطرات پراکنده‌ای که با پیوندی درون‌متنی به هم می‌پیوندند، یک جور نقالی مدرن و زنده‌داشت واژگانی است که رو به فراموشی هستند.
زندگینامه جدیدی از رابرت ولچ منتشر شده که خاستگاه و تاریخچه انجمن جان برچ، سازمان ضدکمونیستی به عنوان خاستگاه فکری دونالد ترامپ را ردیابی می‌کند و در این فرآیند، دیدگاهی تاریخی درباره پوپولیسم راست‌گرای افراطی در دوران کنونی ارائه می‌دهد.
این اثر نهمین رمان اوست که در ۷ اکتبر ۲۰۲۵ منتشر می‌شود و داستان کارآگاهی نوآر در میلواکی ۱۹۳۲ را روایت می‌کند که به شبکه‌ای از توطئه‌های فاشیستی، جاسوسی و عناصر ماوراء طبیعی کشیده می‌شود. منتقدان گاردین و نیویورک ریویو این رمان را سرگرم‌کننده و طنزآمیز اما در مقایسه با سایر آثار او کمتر ارزیابی کرده‌اند. پینچن در این اثر با تمرکز بر پارانویا و اقتدارگرایی، هشداری تلخ درباره الگوهای تاریخی تکرارشونده ارائه می‌دهد.
نویسندگان بزرگ چگونه شاهکارهایشان را خلق می‌کنند؟ از نظم آهنین تونی موریسون و استیون کینگ تا خلاقیت در لحظات روزمره آگاتا کریستی، فرآیند نوشتن به اندازه داستان‌ها متنوع و الهام‌بخش است. این مقاله نگاهی به عادات منحصربه‌فرد نویسندگان برجسته می‌اندازد که نشان می‌دهد خلاقیت، بیش از الهام، به تعهد و حضور نیاز دارد.
«انتظار فراموشی» موریس بلانشو، با ترجمه شهرام رستمی، رمانی فلسفی است که در گفت‌وگوهای زوجی بی‌نام، ناتوانی زبان در بیان تجربه انسانی و کشمکش میان انتظار و فراموشی را کاوش می‌کند. این اثر، با نثری انتزاعی، خواننده را به تأمل در معنا، هویت و زمان دعوت می‌کند.
رمان «گورستان شیشه‌ای»، سرور کسمایی روایتی چندصدا و چندلایه از یک شکست جمعی ارائه می‌دهد؛ شکست آرمان‌های انقلابی که به جای تعالی بخشیدن به انسان، او را در دالان‌های تاریک و پیچیده یک «قنات» استعاری گرفتار می‌کند. کسمایی با بهره‌گیری از نمادپردازی عمیق، «انقلاب» را نه یک صعود به سوی روشنایی، که یک فرود جمعی به اعماق زمین و درونِ «حفره‌ها و گودال‌های خالی وجود» شخصیت‌هایش تفسیر می‌کند. نقد نسیم خاکسار بر این رمان:
روایتی از زندگی مردی که در بند اسارت و اراده ارباب گرفتار شده و در مسیری از جنوب به شمال، از بندر سوخته به شالیزارهای سبز، زندگی‌ای تازه اما همچنان محصور می‌یابد. این داستان نقدی است بر اسارت انسان در قفس‌های تحمیلی قدرت و سنت و آزادی را هم در سرکشی می‌جوید: یک «ضد-اسطوره» مدرن؛ تراژدی انسانیتی که آزادی را فقط در نابودی تمام ساختارهای ازپیش‌ساخته می‌داند.
میرزاآقاخان کرمانی در کتاب «ریحان بوستان‌افروز”، سنت ادبی فارسی را نه برای نابودی، بلکه برای نوسازی و کارآمدسازی مورد نقد قرار می‌دهد. او قصد دارد با حفظ «خانهٔ سنت»، «پنجره‌هایی تازه» بر آن بگشاید تا منظره‌ها و کارکردهای جدیدی (مانند میهن‌پرستی و حقوق زنان) را به آن بیفزاید.
رمان جن‌نامه اثر هوشنگ گلشیری، نه‌تنها زندگی‌نامه‌ای ادبی از نویسنده‌ای در جست‌وجوی هویت است، بلکه با شگردهای زیبایی‌شناسانه و روایتی چندلایه، سفری اسطوره‌ای و تاریخی را در بستر دو شهر متضاد، آبادان مدرن و اصفهان سنتی، به تصویر می‌کشد. این اثر، با نگاهی عمیق به تحولات فکری و اجتماعی ایران قرن چهاردهم خورشیدی، خواننده را به تأمل در تقابل سنت و مدرنیته وامی‌دارد.
