رویدادهای فرهنگی و هنری
سرور کسمایی: یادواره‌ی ۳۶ امین سالگرد اعدام‌های ۶۷
۳۶ سال از اعدام‌های تابستان ۶۷ می‌گذرد، اما تابستان تنها فصل اعدام در جمهوری اسلامی و زندان تنها مکان جنایت نبود و نیست.
۱۸ شهریور ۱۴۰۳
۳۶ سال از اعدام‌های تابستان ۶۷ می‌گذرد، اما تابستان تنها فصل اعدام در جمهوری اسلامی و زندان تنها مکان جنایت نبود و نیست.
هراس انسان از مرگ، مضامینی تازه نیستند. آن چه می‌تواند نسبتآ بدیع جلوه کند، انطباق جنبی این مضامین‌اند بر تار و پود جامعه‌‌ای که خود را، لجوجانه و کودک‌وش، تافته‌ی جدا بافته‌ای می داند و درانتها و بویژه پیگیری آنها در بطن ادبیات مدرن ما.
«باران می‌بارد» نوشته حسن حسام به تحقیق اولین داستانی است که در ادبیات معاصر ایران بعد از انقلاب درباره کابوس قتل عام زندانیان سیاسی نوشته شده است. نقطه صفر کابوسی است که نه در ۶۷ که در سال ۶۰ آغاز شد. چشم‌انداز ادامه این راه چیست؟ با حسن حسام گفت‌وگویی کرده‌ام.
هیبت بزرگ خانم رفیعی قاب در را گرفته است. نه چشم‌هایش معلوم است و نه دماغش. دو دستش را از زیر چادر درمی‌آورد و سبیل چخماقی واکس‌زده‌اش را به بالا تاب می‌دهد. از کل صورتش فقط همان سبیل پیداست.
موضوعاتی چون عشق و انزوا، مهاجرت و تبعید، در کنار مسائل روز جامعه ایران، درونمایه اغلب ترانه‌های دفتر حاضر را تشکیل می‌دهند.
به چه چیز در این چهار رمان نگاه می‌کنیم؟ چه‌گونه نگاه می‌کنیم؟ به حضور مرگ نگاه می‌کنیم؛ به رابطه‌ی عشق و مرگ. به چهار رمان شکار کبک، پنجاه درجه بالای صفر، لب بر تیغ، خنده‌ی شغال در چهار آینه نگاه می‌کنیم: درک زیگموند فروید از رانش مرگ، درک ژاک لاکان از رانش مرگ، اندیشه‌ی ژان پل سارتر، اندیشه‌ی فریدریش نیچه. آن‌گاه؟
رمان «زنده باد تستوسترون» را در حالت کلی می‌توان داستانی دانست در مورد جولان قدرت در درون انسان‌ها. نشان‌دهنده اینکه قدرت از بیرون است ولی به درون نفوذ می‌کند و زن و مرد را تغییر داده و رفتارهایشان را شبیه هم می‌کند.
در کهن‌ترین افسانه‌ها و اسطوره‌های ادبیات فارسی مانند “هزار و یک‌شب” از “حکایت مرد غمگین” یاد باید کرد که عقابی بس بزرگ او را به سرزمینی ناشناخته می برد که در آن، زنان فرمانروا، جنگ‌جو و رهبر هستند.
توانایی چشمگیر تصویرها، استعاره‌ها و لحن و زبان رازگشای شاملو در بازنمایی حال و هوای جاری در ماتم‌سرای ایران چنان است که گویی شاعر از موضعی پیشگویانه و پیامبرانه معبر و مفسر هرآن چیزی است که در زمانه نامهربان ما، در این چندمین دهه استیلای استبداد دینی بر ایران پساانقلابی و مغبون، همچنان روی می‌دهد.
تلویزیون برابری به مناسبت دهمین سالمرگ غزل بانوی ایران، سیمین بهبهانی مستندی از ساخته‌های احمد نیک آذر را منتشر کرده است: برابری می‌نویسد: «فیلمبرداری این
موضوع برخی از جلسات ــ تاریخ و تاریخ‌نگاری ایران در دوران پهلوی، زنان و جنبش‌های معاصر ایران نظیر جنبش «زن، زندگی، آزادی» ــ نیز متناسب با اتفاقات و جریانات جاری ایران یا از جمله موضوعاتی بود که در سال‌های اخیر توجه به آنها افزایش یافته است.
روزی که دختری/ گردآفریدی شجاع روسری‌اش را بر سر چوبی دار زد و بر بلندایی ایستاد، شروع یک جنبش نبود. یکی از تجلی‌های آن بود. برآمدن «آزادی نه گفتن» به ستم دوگانه بر زنان ایران: زن، زندگی، آزادی= آزادی ادبیات ناب، نه مردسالار و نه زن سالار
چندی‌ست که نشر «آزادان» (Azadan Books) رمان «کمین بود» نوشته فرشته مولوی را خارج از ایران منتشر کرده است. نخستین فصل از این رمان را با صدا و اجرای نگین کیانفر را می‌شنوید:
فکر می‌کردی رنج، جذابیتِ پنهانِ بورژوازی است، اما یک مجموعه آدم که همزمان رنج می‌برند انگار چیزی گسیخته است، یک مجموعه آدم همزمان که روی ماکتِ گردِ زمین ولو می‌شوند دنبال وطن پلاستیکی‌شان، چال می‌شوند.
کانون نویسندگان ایران که برای برگزاری مراسم و مجالس خود از امکانات عمومی محروم نگاه‌داشته شده این برنامه را نیز در خانه‌ی یکی از اعضا برگزار کرد.
هفته‌ی دوم که رسید اول از همه طعم مارلبروی اصل تکراری شد. بعد مزه‌ی کی اف سیِ میدان تقسیم – که هرچه می‌کرد در دهانش نمی‌چرخید مثل بقیه بگوید تکسیم – و سر آخر نوبت به تشک نرم هتل رسید.
داستان «بیجار» نوشته نرگس مقدسیان در محل تلاقی ادبیات کارگری و ادبیات زنان شکل می‌گیرد. نویسنده در این داستان موفق می‌شود که از خاستگاه طبقه متوسط شهری فاصله بگیرد و داستان زنانی را روایت کند که برای گذران زندگی ناگزیر به یک تقلای بی‌پایان‌اند.
نوشته سلمان رشدی درباره مجموعه وقایعی که به سوءقصد به جان او منجر شد و آنچه که بعد از سوءقصد اتفاق افتاد، یک سند است اما الزاماً اثر ادبی خلاقی نیست. رشدی در فصل‌هایی از این کتاب ناکام است اما این بدان معنا نیست که کتاب خواندنی نباشد. این اثر را بررسی کرده‌ایم.
«شکوفه کیمیای کهن» مجموعه‌ای از سروده‌های علی احمد سعید مشهور به ادونیس به ترجمه یدالله گودرزی در ۱۷۵ صفحه در نشر گویا در تهران منتشر شد.
این داستان‌ها با نگاهی عمیق به تجربه‌های انسانی نشان می‌دهند که چگونه ذهن انسان می‌تواند در مواجهه با انزوا، مهاجرت، تغییرات محیطی و فرهنگی، و فشارهای روانی حاصل از آن دچار فروپاشی شود.
وظیفه صالحی این است که با شناختی که از حوزه، مراجع و نیروهای آتش به اختیار دارد، کاری کند که بهانه‌ای به دست مخالفان نیفتد و حاشیه‌های دست و پاگیری برای دولت چهاردهم ایجاد نشود.
«بانگ» یک رسانه ادبی و کاملاً خودبنیاد است که در خارج از ایران و به دور از سانسور و خودسانسوری بر مبنای تجربه‌ها و امکانات مشترک شخصی شکل گرفته و با کوشش شهریار مندنی‌پور و حسین نوش‌آذر اداره می‌شود.