عباس امانت، تاریخنگار برجسته ایرانی و استاد ممتاز بازنشسته دانشگاه ییل، کتاب تازهای با عنوان «گاهشماری خورشیدی و پایداری نوروز در هویت فرهنگی ایران» در نشر آسمانا منتشر کرد.
بر اساس اطلاعیه آسمانا این کتاب ۱۹ دسامبر ۲۰۲۵ بیش و کم همزمان با یلدا در اختیار علاقمندان قرار خواهد گرفت.
«گاهشماری خورشیدی و پایداری نوروز در هویت فرهنگی ایران»نخستین پژوهش نظاممند در حوزه ایرانشناسی است که به بررسی پیوند عمیق میان تقویم خورشیدی ایرانی، حافظه جمعی و هویت تاریخی ایرانیان میپردازد.
امانت در این اثر نشان میدهد که چرا نظام زمانسنجی خورشیدی – از تقویم جلالی در سدههای میانه تا رسمی شدن آن در دوره پهلوی – نهتنها در طول تاریخ پرتلاطم ایران دوام آورده، بلکه به یکی از ستونهای اصلی هویت فرهنگی، سیاسی و تاریخی ایرانزمین تبدیل شده است.
نویسنده بهویژه به این پرسش پاسخ میدهد که چرا نوروز همچنان در حافظه ملی ایرانیان زنده و پویا مانده، در حالی که جشنهای باستانی دیگر مانند مهرگان به حاشیه رفته یا به فراموشی سپرده شدهاند.
امانت با تکیه بر مفهوم «حافظه جمعی» بهعنوان مخزن مشترک خاطرات و تجربیات یک ملت، استدلال میکند که تقویم خورشیدی و آیینهای وابسته به آن، نقش کلیدی در انسجام و تداوم هویت ایرانی ایفا کردهاند.
در مجموع «گاهشماری نوروزی» پژوهشی عمیق و تاریخی است که فراتر از یک بررسی فنیِ تقویم، داستان پرکشمکش تقویم خورشیدی و جشن نوروز را به عنوان ستونهای هویت و حافظه جمعی ایرانیان روایت میکند. این کتاب نشان میدهد که چگونه این نهاد کهن، از باستان تا امروز، با عبور از چالشهای سیاسی (از مقاومت فقهای اسلامی در قرون وسطی تا مجادلات مجلس مشروطه و مهندسی فرهنگی جمهوری اسلامی) و تطبیق با ضرورتهای اقتصادی و طبیعی، نه تنها بقا یافته، بلکه به میدانی همیشگی برای تعریف و بازتعریف «ایرانیت» تبدیل شده است. اثر حاضر، در واقع تاریخ یک ملت را از منظر نبرد بر سر «زمان» و تفسیر آن روایت میکند.
این کتاب خلأ مهمی را در مطالعات فرهنگی-تاریخی ایران پر میکند.
عباس امانت نویسنده آثاری چون «ایران: تاریخ مدرن»، «قبله عالم» و «رستاخیز و نوزایی» است و سالها سردبیری نشریه «مطالعات ایران» و مدیریت برنامه مطالعات ایرانی دانشگاه ییل را بر عهده داشته است. پیش از این «زیر گنبد دوار» مجموعه اشعار او در آسمانا منتشر شده بود.
در نشر آسمانا:
- «شب سیاه و مرغان خاکسترنشین» از رامین احمدی در نشر آسمانا – نظر حورا یاوری و رضا فرخفال
- در انتشارات آسمانا: ۱۰۰ لیکوی جمعآوری شده از جنوب کرمان به زبان انگلیسی
- رمان «فیلها به جلگه رسیدند» از کاوه اویسی در انتشارات آسمانا
- رمان «مقامات متن» از مرضیه ستوده در انتشارات آسمانا
- «آینه را بشکن»، گزیده اشعار نانائو ساکاکی به ترجمه مهدی گنجوی در نشر آسمانا
- «کهکشان خاطرهای از غروب خورشید ندارد» از مهدی گنجوی در نشر آسمانا
- دلالتهای تحلیل طبقاتی در سرمایهداری امپریالیستی» نوشته محمد حاجینیا، و شهرزاد مجاب در نشر آسمانا
- اولین ضبط و تصحیح رساله “تاریخ شانژمانهای ایران”، اثر میرزا آقاخان کرمانی، به کوشش م.رضایی تازیک
- «با سایههایم مرا آفریدهام» از هادی ابراهیمی رودبارکی در نشر آسمانا
- نشر آسمانا مجموعه شعر دو زبانه «نقش نیستی» از بیژن جلالی را منتشر کرد
- انتشار مجموعهاشعار عباس امانت با عنوان «زیر گنبد دوّار» در انتشارات آسمانا
- انتشار رمان «خاطرات محرمانه خانوادگی» اثر محمد قاسمزاده با ترجمه انگلیسی در نشر آسمانا
- رمان دیستوپیایی ۵۶ درجه نوشته حسین نوش آذر در انتشارت آسمانا: سفری شاعرانه به ایران آینده
- انتشار ویرایش جدید «داستانهایی از تهران» فرشته مولوی در نشر آسمانا
- علی مظفری سیرجانی: پنجرههای تازه برای خانه قدیمی
