
مهین خدیوی: قصهی سانسور
سانسور فقط به چاپ کتاب و ارشاد برنمیگردد. خیلی وقتها روزنامه و مجلهها هم تیغ سانسور خودشان را دارند. مصاحبهها وقتی که چاپ میشوند، چنان عوض میشوند که باورت نمیشود این همان متنی است که خودت ویرایش و غلطگیری کردهای.
سانسور فقط به چاپ کتاب و ارشاد برنمیگردد. خیلی وقتها روزنامه و مجلهها هم تیغ سانسور خودشان را دارند. مصاحبهها وقتی که چاپ میشوند، چنان عوض میشوند که باورت نمیشود این همان متنی است که خودت ویرایش و غلطگیری کردهای.
رمان «همهی آن زنان» اثر محبوبه موسوی با استفاده از تکنیکهای روایی چندلایه و تمثیلی، به بررسی جایگاه زنان در جامعه، خشونت خانگی و نابرابری جنسیتی میپردازد. غیبت ناگهانی زنان از محله، فضایی پرالتهاب ایجاد میکند که خواننده را به تأمل دربارهی شرایط زنان و روابط آنها با مردان دعوت میکند. باهار مومنی در تحلیل این اثر، تأکید کرد که غیبت زنان نمادی از اعتراض به سرکوب سیستماتیک در جامعهای مردسالار است و این داستان هشداری است دربارهی عواقب نادیده گرفتن و انکار زنان.
در جهانی که زبان مانند سلاح عمل میکند، یک قتل مرموز، رازی بزرگ را آشکار میکند. رولان بارت، فیلسوف مشهور، در یک تصادف مشکوک جان میبازد. اما آیا این حادثه واقعاً یک تصادف بود یا نقشهای پیچیده طراحی شده بود برای ساکت کردن صدایی که میتواند جهان را تغییر دهد؟ شیرین عزیزی مقدم این کتاب را خوانده است.
۵۰۰ نویسنده و شاعر با انتشار بیانیهای از احمد درخشان، معلم توانا و نویسندهی برجسته که به زندان و مجازات های تکمیلی محکوم شده حمایت کردهاند. بیانیه آنها را میخوانید:
«اسباب شّر» نه تنها یک رمان تاریخی و اجتماعی خواندنیست، بلکه اثری است که با نگاهی دقیق و تحلیلگرا، خواننده را به تأمل در تحولات جامعه ایران وامیدارد. این کتاب، با بیش از پانصد صفحه، اثری فشرده و پرکشش است.
اول خلاصه کلام را بگویم بهتر است: چندین و چند سال سانسور شدید در ایران، که گویا از زمان قاجار هم بوده، نشان داده که سانسور هیچ مصرف و خاصیتی ندارد جز بستن دست و پای هنرمند و جز صرف هزینه بالا برای دو طرف.
نویسنده در این کتاب با ترکیبی از مضامین فلسفی، روانشناختی، سیاسی و اجتماعی، داستانی عمیق و تأملبرانگیز را روایت میکند. در این متن، به تحلیل شخصیتها، ساختار داستان و مضامین کلیدی پرداخته میشود و تلاش میشود تا ابعاد مختلف این اثر ادبی مورد بررسی قرار گیرد.
مرضیه ستوده با ایمان به شفقت انسانها و امکان ساختن یا احیای روابط والای انسانی از شکستگان و درماندگان مینویسد. آثار داستانی با مضمون اصلی ناممکن بودن رابطه میان شخصیتها یا درگیری مداوم بدون هیچ چشماندازی از بازسازی روابط انسانی را به یاد بیاورید تا اهمیت کار ستوده آشکار شود.
دفتر الحان، برآیند بازخوانیهای مکرر گنجینههای نظامی و در میان آنها گنج “خسرو شیرین” است. این قطعهها در مدت شش ماه، از اسفند ۱۳۹۹ تا شهریور ۱۴۰۰ ساخته و به پیروی از ۳۰ لحن باربد، از ۳۰ قطعه پرداخته شد؛ و هر قطعه به نام یکی از نواهای باربد آراسته گردید.
مینا نصری، منتقد ادبی، در بحث درباره داستانی از پیمانه ملازهی به تحلیل ویژگیهای زبان زنانه و تأثیر آن بر شخصیتهای زن در ادبیات میپردازد. او همچنین به مشکلاتی که در ادبیات زنانه وجود دارد، از جمله عدم تجربه رهایی شخصیتها، و نقش رسانهها و ادبیات در ارتقاء آگاهی قربانیان خشونت اشاره میکند.
جلد ۲۶ «دانشنامۀ جهان اسلام»، تحریفی از وقایع زندگی اهل فرهنگ ایران است. جز این بیدقتیهایی در آن به چشم میخورد. این دانشنامه که نزدیک به سه دهه از تأسیس آن میگذرد، آغازی درخشان داشت، و نگارنده میخواهد با این تاریخچه آغاز کند.
نویسنده، در این کتاب با بهکارگیری اسطورههایی با ماهیت فلسفی، بستری مناسب برای بررسی پرسشهای عمیق دربارهی زندگی، مرگ، سرنوشت و معنای هستی فراهم میکند.
بیانیه حاضر با امضای دهها نویسنده و شاعر و مترجم و روزنامهنگار و استاد دانشگاه و کنشگر سیاسی و مدنی به شدت به حادثه هتک حرمت به آرامگاه غلامحسین ساعدی در گورستان پرلاشز واکنش نشان داده است. امضاکنندگان با زبانی تند و انتقادی، این عمل را محکوم کرده و آن را نشانهای از رذالت، شقاوت و فاشیسم دانستهاند.
به گزارش رادیو زمانه منصور یاقوتی ملقب به «گُل باخی» از مهمترین نویسندگان جامعهگرای ایرانی شنبه ۸ دی بعد از تحمل یک دوره بیماری سرطان
این مدرس داستاننویسی بر آن است که نوشتار زنانه خواهناخواه بخش بزرگی از مراحل برونرفت از مسئله، یعنی شناخت و به رسمیت شناختن آن را شامل میشوند و این امکان را فراهم میکنند که فرد خود را در آیینه داستان ببیند.
در این دوره نویسندگانی که آثار برجستهشان سرنمون (prototype) در ادبیاتند، بررسی،تحلیل و یا مقابله تطبیقی خواهند شد. داستانها برای اعضا ارسال خواهندشد.
پیمانه ملازهی، نویسنده داستان «سنگ خاکستری» میگوید میتوان با کمک ادبیات به انتقال تجربه رهایی زنان از سرکوبهای جنسیتی کمک کرد. مهمترین راه رهایی در آموزش و آگاهی است.
انتشارات آسمانا به تازگی با ویرایش امیر کلان مهدی گنجوی و آنیسا جعفری لاله جوانشی مجموعه مقالات سمپوزیوم مطالعات زبان مکگیل در سال ۲۰۲۳ را با عنوان «زبان، انسان و جامعه: ادبیات و زبانهای اقلیت در ایران» منتشر کرده است.
نویسنده با بررسی تاریخی و اجتماعی، به نقش سانسور و ممیزی در محدود کردن آزادی بیان و اندیشه میپردازد و نشان میدهد که این پدیده تنها به دوران خاصی محدود نمیشود، بلکه ریشههای عمیقی در تاریخ و فرهنگ ایران دارد.
نویسنده در این مقاله به ارتباط رمان با وقایع تاریخی و اجتماعی ایران اشاره کرده و نشان داده که چگونه نمادها و عناصر اسطورهای به غنیتر شدن معنا و عمق داستان کمک کردهاند.
پیام گوته روشن است: تفاوتهای فرهنگی نه تنها مانع نیستند، بلکه فرصتی برای یادگیری و توسعهی انسانی محسوب میشوند. این دیدگاه، برخلاف تمایلات جداسازانهای که به جدایی هویتهای ملی تمایل دارند، بر احترام و درک متقابل تأکید دارد.
«بانگ» یک رسانه ادبی و کاملاً خودبنیاد است که در خارج از ایران و به دور از سانسور و خودسانسوری بر مبنای تجربهها و امکانات مشترک شخصی شکل گرفته و با کوشش شهریار مندنیپور و حسین نوشآذر اداره میشود.