رویدادهای فرهنگی و هنری

نقد ساختار سانسور و ناپایداری چاپ کتاب در ایران، با روایتی از تجربیات مستقیم نویسنده.

در همراهی و پیوند با کمپین سه‌شنبه‌های اعتراضی «نه به اعدام» درون زندان‌های ایران گروهی از شاعران اشعاری در ستایش زندگی و در مخالفت با اعدام‌ها را منتشر می‌کند. این اشعار همراه با ویدیوی برخی شعرخوانی‌ها قرار است در رادیو زمانه هم منتشر شود. برگزارکنندگان این کارزار که از شاعران شناخته شده ایران‌‌اند بیانیه‌ای منتشر کرده‌اند که می‌خوانید:

نشر آسمانا به تازگی نمایش‌نامه‌ی جدیدی از علی فومنی با عنوان «یوسف، یوزف، جوزپه» را منتشر کرده است. این اثر که نویسنده‌اش آن را «جن‌نامه‌ای در جامه‌ی نمایش‌نامه» توصیف می‌کند، روایتی متفاوت از جنگ را از زبان شخصیت‌هایی که به ظاهر «جن‌زده» به نظر می‌رسند، ارائه می‌دهد. پیش از این، فومنی با نمایش‌نامه‌ی «درنای سیبری» نیز با همین نشر همکاری داشته است.

ماریو بارگاس یوسا، نویسنده پرویی و برنده جایزه نوبل ادبیات، در سن ۸۹ سالگی درگذشت. خانواده او این خبر را در شبکه‌های اجتماعی اعلام کردند. یوسا که به خاطر رمان‌های تأثیرگذار و دیدگاه‌های سیاسی‌اش شناخته می‌شد، در طول دوران حرفه‌ای خود، آثار متعددی خلق کرد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به «شهر و سگ‌ها»، «گفت‌وگو در کاتدرال» و «سور بز» اشاره کرد.

سانسور که توهینی است به شعور آدمی، همیشه در طول تاریخ در شکل‌ها و شیوه‌های گوناگون در نزد همه‌ی نظام‌ها وجود داشته و متأسفانه هنوز هم در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، به قیچی اندیشه ادامه می‌دهد. از آنچه که من در رژیم گذشته و کنونی تجربه کرده‌ام، به این نتیجه رسیده‌ام که سانسور در رژیم پهلوی بیشتر جنبه‌ی سیاسی داشته و در نظام کنونی، افزون بر جنبه‌ی سیاسی، شکل ایدئولوژیک هم به خود گرفته است.

  انجمن کتابخانه‌های آمریکا (ALA) فهرستی از کتاب‌های سانسور شده را منتشر کرده. در صدر این فهرست «همه پسران آبی نیستند: یک مانیفست خاطرات» اثر جورج‌ام جانسون قرار دارد. این کتاب بیانگر تجربه نویسنده به عنوان یک مرد سیاه‌پوست همجنسگراست که در نیوجرسی و ویرجینیا بزرگ شده.

در این برنامه رضا علامه‌زاده و تورج اتابکی به عنوان سخنران حضور خواهند داشت. همچنین در اینستاگرام نشر دنا این مراسم به طور زنده نیز پخش می‌شود.   

مجموعه‌ای از یکصد رباعی از سروده‌های زینب اطهری با مقدمه مهدی موسوی، شاعر سرشناس تبعیدی در نشر مهری منتشر شده است. این کتاب با درونمایه‌ای فلسفی و اجتماعی و با زبانی صمیمی و بس فروتن «در جنگ میان باطل و باطل‌تر!» نام دارد.

انتشارات مهری در لندن ترجمه عربی مجموعه شعر «رنگین کمان» از حسن حسام را به تازگی منتشر کرده است. اشعار این مجموعه را، علی حسین نجاد از فارسی به عربی ترجمه کرده. 

نمایشگاه کتاب لایپزیگ که برخلاف نمایشگاه کتاب فرانکفورت برای اقتصاد نشر در آلمان اهمیت ویژه‌ای دارد در حالی به پایان رسید که تعداد بازدیدکنندگاه کمی بیشتر از دوران قبل از کرونا شد. ناشران اما با مشکلات عدیده‌ای مواجه‌اند.

سلمان رشدی با مجموعه ‌داستان جدید «ساعت یازدهم»، اولین اثر داستانی خود پس از سوءقصد به جانش در سال ۲۰۲۲ را منتشر می‌کند. این کتاب که سه نوول و دو داستان کوتاه را شامل می‌شود، به مضامینی چون «مرگ، خشم، و آشتی با گذشته» می‌پردازد و بازتابی از تجربهٔ شخصی نویسنده در آخرین مرحله زندگی اوست. 

بر  اساس اطلاعیه آسمانا، این کتاب گزیده‌ای از اشعار نوربخش از سال ۱۳۸۸ تاکنون است که هم دردهای جامعه ایران و هم تأملات شخصی شاعر را بازتاب می‌دهد.

گروهی از طرفداران حکومت در امامزاده محروق در جوار آرامگاه خیام، تجمع اعتراضی برگزار کردند. یکی از سخنرانان این تجمع مدعی شد آرامگاه خیام «حکم قضایی» و «حکم تخلیه» دارد.  

کتابِ من با نامِ «عطرِ ریخته» سالِ ۱۳۹۲ از طریقِ نشرِ «نگاه» به ارشاد رفت. مدت‌ها گذشت و مدام می‌گفتند در دستِ‌ بررسی است. در سالِ ۱۳۹۵ کتاب از طریقِ «نشرِ هزاره سوم» و با نام «بوی آدم، عطرِ خاک» به ارشاد فرستاده شد. بعد از دو سال خواهانِ حذف مواردی شده بودند که در اینجا می‌آورم.

داگ سولستاد، رمان‌نویس و منتقد بسیار تأثیرگذار، سه بار جایزه منتقدان نروژ را دریافت کرد و آثارش توسط هاروکی موراکامی به ژاپنی ترجمه شد. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های او سیاست روز بر اساس فلسفه اخلاق است.

داستانی که هوش مصنوعی نوشت با تأکید بر تفاوت بین غم انسانی و تقلید ماشینی به پایان می‌رسد و خواننده را با پرسش‌های فلسفی درباره ماهیت احساسات و خلاقیت مواجه می‌کند.

جلال سرفراز در این مقاله به مسئله سانسور در ایران می‌پردازد و از تجربیات شخصی خود در مواجهه با ممیزی آثارش می‌گوید. او به حذف اشعار و کتاب‌هایش اشاره می‌کند و انتقاد می‌کند که سانسورچیان اغلب درک درستی از محتوای آثار ندارند. سرفراز همچنین به خودسانسوری نویسندگان و محدودیت‌های فرهنگی و اجتماعی اشاره می‌کند که مانع بیان آزادانه می‌شود. او خاطراتی از مبارزات مطبوعاتی علیه سانسور در دوران پیش از انقلاب را بازگو می‌کند و تأکید می‌کند که مبارزه با سانسور همچنان ضروری است.