محمد مبوگار سار، نویسنده ۳۱ ساله سنگالی برای رمان «محرمانهترین خاطرات آدمها» برنده جایزه ادبی گنکور فرانسه شد.
این نخستین بار در تاریخ جایزه ادبی گنکور به عنوان مهمترین جایزه در کشورهای فرانسهزبان است که یک نویسنده از «آفریقای سیاه» برنده این جایزه ادبی میشود. در همان حال محمد مبوگار سار جوانترین برنده این جایزه هم هست.
دیگان لاتیر فی، راوی رمان «محرمانهترین خاطرات آدمها» نویسنده سنگالی جوانی است که در پاریس زندگی میکند. تصادفا کتابی که در سال ۱۹۳۸ منتشر شده به دست او میافتد. این رمان چنان او را مجذوب میکند که تصمیم میگیرد وقایع آن را بررسی کند و به این ترتیب عازم همان سفری میشود که روزگاری پیش از این نویسنده آن کتاب از سر گذرانده بود. لاتیر فی به سنگال، آرژانتین و آمستردام میرود و سرانجام سر از پاریس درمیآورد.
در این مسیر که به سفر زائران در قرون وسطی بیشباهت نیست، لاتیر فی با حقایقی آشنا میشود و به درک تازهای از تاریخ دست پیدا میکند. بنابراین، رمان از یک طرف در خط سفر اتفاق میافتد و از طرف دیگر دربردارنده تأملات و اندیشههای نویسنده درباره ارتباط بین واقعیت و تخیل است.
محمد مبوگار سار در مصاحبهای گفته است:
«سردرگمی بین آنچه که واقعاً اتفاق میافتد و آنچه که ممکن بود اتفاق بیفتد برای من جالب است. زیرا در حد فاصل بین این دو، مکانی هست که به آن مکاشفه میگوییم.»
بر همین اساس میتوان گفت فاصله چندانی بین جهان رمان «محرمانهترین خاطرات آدمها» با عرفان مسیحی وجود ندارد.
محمد مبوگار سار در ادامه این مصاحبه گفته است هدفش از داستاننویسی این است که با ادبیات، قاره سومی را به عنوان بدیلی برای قاره سفید و سیاه بیابد: مکانی که در آن تبعیضها و فاصلههای بین انسانها از میان برداشته شده باشد.
محمد مبوگار سار در سال ۱۹۹۰ در سنگال متولد شده. او فرزند یک پزشک است و برای تحصیلات دانشگاهی در رشته علوم اجتماعی به فرانسه آمد و اولین رُمان خود را در سال ۲۰۱۴ با عنوان «محاصره زمین» منتشر کرد
ماکی سال، رئیس جمهوری سنگال با انتشار پیامی در توییتر اعلام کرد اهدای جایزه گنکور «ادای احترام زیبا به زنان و مردان اهل ادب» سنگال است. دیدیه دکوآن، دبیر آکادمی گنکور فرانسه از «محرمانهترین خاطرات مردان» به عنوان «سرود ادبی» یاد کرد.
مبلغ نقدی جایزه گنکور یک چک ۱۰ یورویی است اما کتاب برگزیده صدها هزار نسخه به فروش میرود.