این شماره از «آوا و نوا» به رمان «قبرستان خصوصی» نوشتهی مریم فتحی (نشر ناکجا، پاریس، ۲۰۲۵) اختصاص دارد.
در رمان «قبرستان خصوصی»، مریم فتحی در یک قاب، جامعهای ر ا نشان میدهد که در آن هر فرد در «قبرستان خصوصی» رازها و آرزوهای مرده خود زندانی است. جنگ در این رمان هرگز مستقیماًٌ دیده نمیشود، اما همچون گازی سمی در روان شخصیتها نفوذ کرده و آنان را به موجوداتی منزوی، بدبین و ناتوان از ارتباط تبدیل کرده است. «قبرستان خصوصی» بیش از آنکه روایتی از گذشته باشد، جامعهای را نشان میدهد که در آن «بقای فردی» بر «همبستگی جمعی» چیره شده و هرکس در گورستان درونی خود به سر میبرد. این پادکست را میشنوید:
«قبرستان خصوصی» یک رمان تاریخی-توصیفی دربارهی سالهای دههی ۶۰ نیست، بلکه یک اثر تمثیلی-انتقادی است که دغدغهها و تراژدیهای جامعهی معاصر ایران (از دههی ۱۳۹۰ به بعد) را در پوشش تاریخی دههی ۶۰ بازگو میکند. این رویکرد به نویسنده اجازه میدهد تا با قراردادن داستان در یک چهارچوب تاریخی امن، به نقد مسائل امروز بپردازد. نویسنده موفق میشود تصویری دقیق از وضعیت روانی-اجتماعی ایران معاصر ترسیم کند: جامعهای که از درون دچار فرسودگی، بیاعتمادی و فلج کنش جمعی شده است. «قبرستان خصوصی» بیان داستانی فضاییست که تحت تأثیر تحریم، فساد، سرکوب و شکاف عمیق حکومت-ملت شکل گرفته است. این اثر، نه یک خاطرهنگاری از گذشته، که شهادت و گواهی بر دوران معاصر است.
آنچه که شنیدید بر اساس نقدی از حسین نوشآذر درباره رمان «قبرستان خصوصی» که ۹ آذر ۱۴۰۴ در رادیو زمانه منتشر شده بود تهیه شده است. (+)
از همین مجموعه:
- آوا و نوا: «پناهبردن به سنگ»، «هوم» نوشته لیلا میرباقری – با اجرای گندم
- «آوا و نوا»: واکاوی اسطورهشناسی انتقام و رهایی در «باغ عروسک» مژده ساجدین
- آوا و نوا: «روایتی از رنج، تبعید و رستاخیز امید» در رمانی از نغمه فرج الهی – با اجرای گندم
- آوا و نوا: «چرا مینویسیم؟ چون جهان بیمعناست» – با اجرای سارا بریار
- آوا و نوا: «از سکوت تا تمساح»، سمفونی داستانهای شکسته احمد خلفانی – با اجرای گندم
