
رمان جدید دن براون، «راز رازها»، که توسط انتشارات دابلدی (زیرمجموعه پنگوئن رندوم هاوس) منتشر شده، بار دیگر رابرت لنگدون، استاد نشانهشناسی دانشگاه هاروارد، را به مخاطبان معرفی میکند. این داستان هیجانانگیز که در شهر پراگ رخ میدهد، لنگدون را در یک روز پرماجرا دنبال میکند که درگیر یک توطئه تاریخی میشود. داستان با نثری پرشور و سرشار از اکشن پیش میرود و پر است از تیراندازی، گرهگشایی، کشف گذرگاههای مخفی و افشاگریهای تکاندهنده.
داستان پیرامون کاترین سولومون، دانشمند نوئتیک[۱] و معشوقه لنگدون اتفاق میافتد که دستنوشتهای درباره آگاهی انسانی نوشته است. این دستنوشته، که ادعا میکند مفروضات بنیادین درباره آگاهی، مرگ و واقعیت را زیر سوال میبرد، او را به هدفی برای یک سازمان مرموز تبدیل میکند. نظریه کاترین، مبتنی بر عصبشیمی، پیشنهاد میدهد که مغز انسان دروازهای به یک ذهن جهانی است و موضوعاتی مانند تجربیات خارج از بدن، زندگی پس از مرگ و پاراسایکولوژی را در بر میگیرد. لنگدون، که به عنوان همراه کاترین در پراگ حضور دارد، با تلاش برای نجات او و حفاظت از این دستنوشته درگیر میشود.
رمان، که نزدیک به ۷۰۰ صفحه است، پر از اطلاعات واقعی است که به سبک خاص براون ارائه شدهاند، از جمله جزئیاتی درباره برج ایفل مینیاتوری پراگ، رابط انسان به ماشین شرکت نورالینک، و شلوغترین پل موتوری جهان، پل جورج واشنگتن. این حقایق، هرچند گاهی با ارتباطی مبهم به داستان، به روایت رنگ و بویی علمی و تاریخی میبخشند. پنگوئن رندوم هاوس، ناشر این کتاب، نیز در داستان نقش دارد و به عنوان ناشر آثار خیالی لنگدون معرفی میشود، که به نوعی خودارجاعی به دنیای واقعی براون است.
عناصر توطئه شامل یک دانشمند رقیب، یک مغز متفکر جنایتکار، مقامات دولتی فریبکار، یک پلیس یاغی پراگ و شخصیتی به نام گولِم است که به تاریخ عجیب اروپای پیشامدرن اشاره دارد. گولم، یک انتقامجو با ویژگیهای هیولاوار و در عین حال قابلترحم، به داستان عمق احساسی و تاریخی میافزاید. با این حال، تمرکز رمان بیشتر بر آیندهای خیالی از آگاهی جهانی است تا اسرار گذشته، برخلاف آثار قبلی براون مانند «کد دا وینچی» که بر تاریخ متمرکز بودند.
«راز رازها» در زمانی که مطالعه در حال افول به نظر میرسد و رسانههای دیجیتال برتری یافتهاند، بر قدرت کتاب تأکید میکند. حرف اصلی این رمان این است که یک کتاب میتواند جهان را تغییر دهد یا حتی جان انسانها را به خطر اندازد. اما با پیشرفت داستان، ادعاهای بزرگ درباره نظریه کاترین گاهی بیش از حد اغراقآمیز به نظر میرسند، و اشتیاق لنگدون به پیشرفتهای عصبتکنولوژیکی با فضای مضطرب کنونی ناسازگار است.
منتقدان اشاره کردهاند که این رمان بیش از آنکه یک معمای فکری باشد، بیشتر یک نوستالژی برای دوران طلایی کتابهایی مانند «کد داوینچی»ست که میتوانستند میلیونها نسخه بفروشند و بحثهای گستردهای ایجاد کنند. سبک نگارش براون، با جملاتی پر از قیدهای هیجانانگیز و فونتهای ایتالیک، همچنان خوانندگان را درگیر نگه میدارد، اما برخی معتقدند که داستان از نظر عمق فکری به پای آثار قبلی او نمیرسد.
پانویس
[۱] نوئتیک (Noetic Sciences) به بررسی آگاهی انسانی، ارتباط ذهن و ماده، و پدیدههایی مانند شهود، پیشآگاهی، یا تجربیات متافیزیکی میپردازد که ممکن است فراتر از توضیحات علمی متعارف باشند.
منبع خبر: نقد نیویورک تایمز (+)