«تعطیلات عید» نوشته محمدرضا رافعی دنیای شکننده‌ی کودکی را به تصویر می‌کشد که در تقابل میان امنیت ناشی از حضور پدر و وحشت ناخودآگاه از جنگ و مرگ، گرفتار شده است. روایت سفر خانوادگی به منطقه‌ای که روزی صحنه نبرد بوده، تنها یک سفر تفریحی نیست؛ بلکه سفری است نمادین به درون ذهن کودکی که سعی دارد واقعیت تلخ جنگ را که به ذنیای بزرگسالان تعلق دارد با تخیل خود درک کند.
رویا، زنی که پس از گم‌گشتگی همسرش یحیی، زندگی‌اش را وقف بزرگ کردن سه دخترش کرده، پس از سال‌ها به زادگاهش بازمی‌گردد تا با گذشته‌ای آکنده از ابهام و بوی سوختگی تسویه‌حساب کند. لیلا راعی در این داستان با تم‌های فقدان، مادری و بازگشت به گذشته بیانگر تجربه‌های انسانی است و در همان حال با قدرت تخیل، از آن واقعیت‌ها فراتر می‌رود.
جنیدی در این داستان با زبانی شاعرانه و تصاویر قدرتمند، ما را به تأمل درباره مفاهیمی مهمی مانند دیوانگی، عقلانیت، آزادی و اسارت دعوت می‌کند. این داستان را می‌توان به عنوان استعاره‌ای از شرایط هنرمندان، روشنفکران یا هر فرد متفاوتی که درگیر نظام‌های بسته درک کرد.
داستان کوتاه «آشوب» نوشته مریم‌السادات مهدوی، نگاهی به لحظات آغازین جنگ ایران و عراق در شهریور ۱۳۵۹ است. این اثر از زاویه دید کودکی روایت می‌شود که دنیای معصومانه و شاد او با واقعیت خشن جنگ درهم می‌شکند. مهدوی با انتخاب روایت کودکانه، پیچیدگی‌های جنگ را از طریق ترس، کنجکاوی و سردرگمی کودک به شکلی ملموس به تصویر می‌کشد. این رویکرد، جنگ را نه تنها به‌عنوان یک واقعه تاریخی، بلکه به‌مثابه تجربه‌ای جهانی و انسانی ارائه می‌دهد که در هر بحران و با هر ناامنی بازمی‌گردد.
حرف اصلی شاعر در این شعرها، جست‌وجوی معشوق و تجلی عشق به‌عنوان نیرویی الهی و آفرینش‌گر است که جهان و هستی را معنا می‌بخشد.
مضمون فلسفی اصلی داستان «اسباب‌کشی» نوشته بهمن پارسا از منظر ادبیات مهاجرت، «از خودبیگانگی و جست‌وجوی هویت در تبعید» است. خسرو، راوی داستان، به‌عنوان یک پناهنده‌ی سیاسی در محیطی بیگانه با انزوا، روزمرگی، و تزلزل هویتی دست‌وپنجه نرم می‌کند. او بین حفظ پیوند با هویت ایرانی‌اش (از طریق کتاب‌ها و خاطرات) و تلاش برای رهایی از زخم‌های گذشته (مانند رابطه‌ی شکست‌خورده با مهناز) سرگردان است. این داستان، تضاد بین اجبار پناهندگی و انتخاب مهاجرت را برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه فقدان برنامه‌ریزی و دوری از وطن، همراه با پوچی و امیدهای متناوب، هویت فرد را متلاشی و بازسازی آن را دشوار می‌سازد.
در متن «خاطرات یک دیوانه – مورچه» نوشته فائزه جنیدی، راوی در فضایی پر از تخیل و آشوب ذهنی، گفت‌وگویی درونی و پراکنده را روایت می‌کند که در آن با هجوم افکار و کلمات مانند «قطار مورچه‌ها» دست‌وپنجه نرم می‌کند. او از دردهای روانی، توهین‌ها و فشارهای اطرافیان سخن می‌گوید و با زبانی طنزآمیز و گاه تلخ، به موضوعاتی چون بیماری، مصرف قرص و روابط پرتنش اشاره دارد.
این اشعار با تصاویر تلخ و نمادین، جنگ را نه به مثابه رویدادی سیاسی، بلکه به عنوان زخمی عمیق بر پیکره انسانیت روایت می‌کنند؛ از عادی‌شدن خشونت تا مقاومت امید در دل تاریکی
این داستان کوتاه با عنوان «خاطرات یک دیوانه: لوله» از مجموعه «از تجربه تا تخیل» در بانگ اثری شاعرانه و سورئال است که از زبان یک راوی آشفته و روان‌پریش روایت می‌شود. داستان با تصاویر تکه‌تکه و نمادین، حس تنهایی، ازهم‌پاشیدگی ذهنی و ناامیدی ناشی از عشق شکست‌خورده را به شکلی هنرمندانه منتقل می‌کند.
. زخم بستر، نشانه‌ای‌ست از پوسیدگی تدریجیِ جسم و روح در محیطی که «نگهداری» را جایگزین «مراقبت» کرده است. صحنه‌ی پایانی، پرسشی دردناک را پیش می‌گذارد: آیا قلب زن سالمند قصه، تا آخرین لحظه، تنها برای خودش می‌تپید یا کسی صدای آن را می‌شنید؟
قدرت اصلی این داستان در خلق شخصیتی زنده و فضاسازی‌ست که در خدمت بازآفرینی دنیای درونی کودکی آسیب‌دیده و تنها قرار می‌گیرد: اثری تأمل‌برانگیز که نابرابری‌های اجتماعی را از دریچه‌ای انسانی و دردناک روایت می‌کند.
داستان «گمشده» نوشته لاله رهبین به روابط سرد و از هم گسیختهٔ زن و شوهری به نام‌های شرلی و کامی می‌پردازد که هرکدام در دنیای خود غرق شده‌اند: شرلی، زنی سرگرم ظواهر و دغدغه‌های مادرانه که از یکنواختی زندگی خسته شده، و کامی، مردی میانسال و افسرده که در لاک تنهایی فرورفته است.
ماجرای پدر و مادری است که پس از از دست دادن فرزند جوانشان، با یک مأمور صحبت می‌کنند. مأمور به آنها توصیه می‌کند که وسایل فرزندشان را جمع کنند تا کمتر رنج بکشند.
گروهی از پناهندگان از کشورهای مختلف، از جمله سوریه، در دانمارک منتظر ملاقات با شهردار هستند تا درباره آینده‌شان در این کشور جدید صحبت کنند. راوی با امید و هیجان به این جلسه نگاه می‌کند و رؤیاهایش درباره زندگی جدید را مرور می‌کند. شهردار با لباس سیاه ظاهر می‌شود و درباره شرایط زندگی و کار در شهر توضیح می‌دهد. راوی، که از رنگ سیاه خاطرات تلخی دارد، احساس نگرانی می‌کند. در پایان، او با واقعیت سخت زندگی در دانمارک، از جمله کار سخت و یادگیری زبان جدید، مواجه می‌شود.
