مسعود نقرهکار، نویسنده سرشناس ادبیات تبعید نه تنها نویسنده و پژوهشگر است، بلکه روانپرشک هم هست. او اکنون همه این تواناییها را در کتابی گرد آورده است: تراژدی رنجهای خلاق، نگاهی به خودکشی هنرمندان. یک گام بلند برای تابوزدایی از یکی از مهمترین چالشهای اجتماعی در ایران و جهان: خودکشی و خودکشی هنرمندان.
«تراژدی رنجهای خلاق» (نگاهی به خودکشی هنرمندان) نوشته مسعود نقرهکار را انتشارات فروغ در شهر کلن آلمان با جلد و کاغذ مرغوب منتشر کرده است.
نقرهکار در مقدمه این کتاب این دو پرسش مهم را مطرح میکند: خودکشی چیست و خودکشنده کیست؟ و از اینجا به پرسش مهمتر دیگری راه میبرد: آیا انتخاب دیگری برای رو به رو شدن با شرایط غیر قابل تحمل زندگی و گریز از آن و فرار از خود وجود نداشته است؟
به یک معنا برای درک خودکشی میبایست به طور کلی هم به پدیده خودکشی به عنوان یکی از پیامدهای افسردگی توجه داشت و هم به شرح حال و زندگی خانوادگی و اجتماعی فردی که خودکشی را به زندگی ترجیح میدهد و هم آنکه میبایست راههایی برای پیشگیری خودکشی اندیشید. اثر پژوهشی مسعود نقرهکار با توجه ویژه به زندگی شاعران، نویسندگان و هنرمندانی که خودکشی را برگزیدند، پاسخی است به این پرسشها. شیوه خودکشی که معمولاً حامل پیامهایی برای بازماندگان است نیز مورد توجه ویژه نویسنده قرار دارد. نقرهکار مینویسد:
«چرا اسلام کاظمیه خونسرد و آرام پیام میگذارد که “رفتیم و دل شما را شکستیم» و دراز به دراز با دستهای باز وسط اتاق در خوابی که بیداری ندارد فرومیرود؛ سرش در کیسۀ نایلونی و کیسه با نورچسب پهن و سخت به گردن چسبیده و بستهبندی شده، و تلویزیون همچنان روشن و بطریهای مشروب خالی و …؛ و چرا صادق هدایت، شیک و آراسته و آرام، روی تخت میخوابد تا تمام کند؟»
بعد از این مقدمات و طرح این پرسشها نویسنده سپس تعریفی از خودکشی به دست میدهد و انواع و عوامل آن را برمیشمرد و به پیامدهای خودکشی میپردازد.
افسردگی، بیماریهای روانی و اعتیاد در جمع هنرمندان، خودکشی نویسندگان و هنرمندان و همچنین جستوجوی نشانههای خودکشی در آثار آنان از دیگر فصلهای این کتاب است.
«تراژدی رنجهای خلاق» (نگاهی به خودکشی هنرمندان) دارای دوازده پیوست هم هست.
نقرهکار پیش از این در مصاحبه با رادیو زمانه درباره علاقهاش به موضوع خودکشی گفته است:
«خودکشی تقی رفعت، صادق هدایت، و به ویژه خودکشی هوتن نجات ( شاعر) و سارنگ (بازیگر تئاتر و سینما)، و درعرصه جهانی خودکشی همینگوی و سیلویا پلات سالیانی ذهنم را سخت مشغول کرده بودند. به چرائی و چگونگی پدیده خودکشی به عنوان پدیدهای تراژیک و دردناک، و به بیماری روانی و شیوع بیماری اعتیاد در میان هنرمندان و رابطه این بیماریها با خلاقیت هنری و خودکشی فکر میکردم. با خودکشی اسلام کاظمیه و منصورخاکسار تصمیم گرفتم روی این موضوع کار با برنامه و منسجمی را شروع کنم، پیش ترهم البته پراکنده مقالههایی در این رابطه نوشته ومنتشر کرده بودم.»
«تراژدی رنجهای خلاق» (نگاهی به خودکشی هنرمندان) فهرست نسبتا کاملی از همه هنرمندان و نویسندگان ایرانی که در ایران و یا در تبعید مرگ داوطلبانه را انتخاب کردند به دست میدهد. از این جهت این کتاب یک کتاب مرجع و نخستین گام در این جهت به شمار میرود.
بیشتر بخوانید: