
مجموعه داستانهای حسن حسام با عنوان «السماء التمطر» با ترجمه علی حسیننژاد به زبان عربی در انتشارات مهری منتشر شد. قرار است از این کتاب در انستیتو عرب در پاریس از معتبرترین مراکز فرهنگی دنیای عرب رونمایی شود و همچنین در نمایشگاه کتاب قاهره عرضه خواهد شد.
باران میبارد (السماء التمطر) اثری برجسته از حسن حسام، شاعر، نویسنده و فعال سیاسی ایرانی (متولد ۱۳۲۴، رشت)، یکی از اولین و تأثیرگذارترین روایتهای ادبی درباره قتلعام زندانیان سیاسی در ایران پس از انقلاب، بهویژه اعدامهای گسترده سالهای ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ است. این داستان که در سال ۱۳۶۲ در نشریه الفبا (به سردبیری غلامحسین ساعدی، پاریس) منتشر شد، با زبانی نمایشنامهوار، فضای تلخ زندان رشت، ایمان، اضطراب و لحظات پایانی محکومان اعدام را به تصویر میکشد. داستان، هفت زندانی با پیشینههای متفاوت را در مرکز فاجعه قرار میدهد و باران، بهعنوان نمادی از اندوه و ناامیدی، فضای غالب اثر را شکل میدهد. این اثر به دلیل سندیت اجتماعی، نگاه انتقادی و انسانی به فجایع دهه ۶۰، بهویژه کشتار زندانیان سیاسی، در ادبیات زندان و مقاومت ایران جایگاهی ویژه دارد.
حسن حسام: زندگی و آثار
حسن حسام، از پیشگامان شعر و ادبیات معاصر ایران، عضو اولیه «کانون نویسندگان ایران» و «کانون نویسندگان در تبعید» است. او که پیش از انقلاب کارمند اداره آب و برق بود، در دهه ۱۳۴۰ آثارش را در نشریات ادبی منتشر کرد. حسام به دلیل فعالیتهای سیاسی در هر دو رژیم شاه و جمهوری اسلامی زندانی شد و پس از انقلاب به دلیل فشارهای سیاسی به فرانسه مهاجرت کرد. او عضو سازمان راه کارگر و فعال چپ و کمونیست بوده و در تبعید به فعالیتهای ادبی و اجتماعی ادامه داده است.
آثار حسام، شامل شعر، داستان و نمایشنامه، اغلب بر مسائل اجتماعی، سیاسی، حقوق بشر، عدالت و وضعیت زندانیان سیاسی متمرکز است. آثار شاخص او: بعد از آن سالها (مجموعه داستان، ۱۳۵۲)، کارنامه احیا (مجموعه داستان، ۱۳۵۵)، دفترهای شعر زندان (مجموعه شعر، ۱۳۵۶)، آواز خروسان جوان (دو منظومه، ۱۳۵۷)، در جاده رهایی (مجموعه شعر، ۱۳۵۷)، چهار فصل (منظومه بلند، ۱۳۶۸، آلمان)، خوشههای آواز (سه دفتر شعر، ۲۰۰۴، آلمان)، گوزن و صخره (مجموعه شعر، ۲۰۱۲، آلمان)، اینجا برقص! (مجموعه شعر، ۲۰۱۸، سوئد)، رنگینکمان (مجموعه شعر سهزبانه، ۲۰۲۳–۲۰۲۴، لندن).
شعرها و داستانهای حسام از واقعیتهای اجتماعی، رنج فرودستان و آرمانخواهی الهام میگیرند و مضامینی چون عدالت، مقاومت و دادخواهی را بازتاب میدهند. او نویسنده را نه جامعهشناس یا فیلسوف، بلکه خالقی میداند که با تخیل و شناخت ادبی، واقعیت را بازسازی میکند. حسام همچنین در دفاع از حقوق زندانیان سیاسی و کودکان جانباخته اعتراضات ایران کنشگری فعال است.
علی حسیننژاد: مترجم آثار حسام
علی حسیننژاد (قربانعلی حسیننژاد)، مترجم حرفهای فارسی به عربی با بیش از سی سال تجربه مجموعه شعر رنگینکمان حسام را به عربی ترجمه کرده و در نمایشگاه کتاب قاهره حضور داشته است. او ساکن فرانسه و بهعنوان مترجمی معتبر در جوامع فارسیزبان و عربزبان شناخته میشود.