نشر آسمانا در کانادا به‌تازگی کتاب «نمایش در سفر»، مجموعه‌ای از مقالات دومان ریاضی، را منتشر کرده است. این کتاب که در دو بخش مجزا اما مرتبط تدوین شده، به تحلیل تطبیقی نمایش ایرانی در بستر تاریخ اجتماعی و فرهنگی دوره قاجار و کمدیا دلارته، یکی از جریان‌های تأثیرگذار تئاتر کلاسیک اروپا، اختصاص دارد.
کتاب «نمایش در سفر» در بخش نخست به بررسی زمینه‌های تاریخی، اجتماعی و زیباشناختی شکل‌گیری نمایش ایرانی در دوره قاجار می‌پردازد. نویسنده در این بخش، فرآیند گذار از نمایش‌های سنتی به اشکال نوین‌تر را تحلیل کرده و ظرفیت‌های فرمی و محتوایی نمایش‌های بومی را در مواجهه با تغییرات دوران مدرن بازخوانی می‌کند. بخش دوم کتاب به کمدیا دلارته، فرم نمایشی قرن شانزدهم ایتالیا، اختصاص دارد که به دلیل شیوه‌های خاص اجرا، تیپ‌های شخصیتی و بداهه‌پردازی، نقش مهمی در تئاتر اروپایی ایفا کرده است. ریاضی در این بخش، جنبه‌های زیبایی‌شناختی، بدنی و اجتماعی این فرم را بررسی کرده و ارتباط آن با جریان‌های معاصر بازیگری و کارگردانی را مورد توجه قرار داده است.
دومان ریاضی، نویسنده این اثر، پژوهشگر تاریخ تئاتر، مترجم، مدرس و کارگردان است. او دارای دکترای تخصصی تاریخ تئاتر از دانشگاه فلورانس و فوق‌دکتری در همین حوزه از دانشگاه تورنتو است. ریاضی که به مدت هشت سال دستیار سیرو فررونه، از برجسته‌ترین استادان حوزه کمدیا دلارته، بوده، مطالعات نظری و تجربی تئاتر را در سطحی بین‌المللی دنبال کرده است. فعالیت‌های او در سه حوزه اصلی متمرکز است: بازاندیشی نمایش ایرانی، کمدیا دلارته و خوانش‌های انتقادی تاریخی از اجرا در نسبت با تحولات فرهنگی و اجتماعی. او همچنین در تدریس، تولید آثار نمایشی و ترجمه متون تخصصی تئاتر فعال است.
کتاب «نمایش در سفر» شامل مقالاتی چون «سفر اروپایی مظفرالدین‌شاه و ره‌آورد هنری آن»، «به‌روزرسانی نمایش ایران در دوره قاجار»، «بداهه‌پردازی در کمدیا دلارته» و «نقش کارلو گولدونی در روند رو به رشد کمدیا دلارته» است. این اثر با نگاهی بینافرهنگی، امکان گفت‌وگوی میان نمایش ایرانی و اروپایی را برجسته می‌کند و تئاتر را به‌مثابه سفری پیوسته و گفت‌وگویی مداوم می‌بیند.
این کتاب که حاصل یک دهه تحقیق، آموزش و کارگردانی ریاضی است، فقط پاسخی به پرسش‌های موجود نیست، بلکه پرسش‌هایی نو برای آینده تئاتر را مطرح می‌کند. «نمایش در سفر» هم‌اکنون از طریق نشر آسمانا در دسترس علاقه‌مندان به هنرهای نمایشی قرار دارد.
