فرشته مولوی

در دوره‌های بیست‌وسوم و بیست‌وچهارم جشن مهرگان ادب، قدیمی‌ترین جایزه مستقل ادبیات فارسی، برای اولین بار سه رمان و یک مجموعه داستان منتشرشده در خارج از ایران برگزیده و تقدیر شدند. در مراسم ۶ آبان ۱۴۰۴ در فرهنگسرای نیاوران، از یک عمر فعالیت محمود دولت‌آبادی نیز تقدیر شد، هرچند او به دلیل کسالت حضور نداشت.خلاصه‌ای از گزارش شهاب میرزایی را می‌خوانید.

فرسته مولوی در این شماره از ضد خاطراتش می‌گوید کتابفروشی بزرگی در تورنتو، با ویترین‌هایی رنگارنگ و بساط‌هایی برای مناسبت‌های مختلف، جایی برای «گونتر گراس» نداشت؛ نویسنده‌ای که مرگش هم نتوانست نامش را حتی برای یک فروشنده‌ی باتجربه آشنا کند.

نشر آسمانا از انتشار ویرایش تازه‌ای از کتاب انگلیسی «داستان‌هایی از تهران» نوشته فرشته مولوی، نویسنده و مترجم برجسته ایرانی، خبر داد. این مجموعه که ابتدا به فارسی نوشته و سپس توسط خود نویسنده به انگلیسی ترجمه شده، اکنون با سه داستان جدید در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

فرشته مولوی در یادداشت «ضدخاطرات» از تجربه‌ی تلخ نادیده گرفته شدن ترجمه‌اش از مجموعه‌داستان «دشت مشوش» خوان رولفو در پیش‌درآمد کتاب «داستان‌های کوتاه امریکای لاتین» به ترجمه‌ی عبدالله کوثری گلایه می‌کند. او با اشاره به ارزش این مجموعه و حرفه‌ای بودن کوثری، متعجب است که چرا در معرفی آثار رولفو نامی از «دشت مشوش» برده نشده، در حالی که ترجمه‌ی «پدرو پارامو» ذکر شده است.

«مشق خط کردم: به یادگار نوشتم خطی ز دلتنگی/ به روزگار ندیدم رفیق یکرنگی. میزدایی دید و به مادر گفت: خواهر قلم پای دختری که این شعر را مشق می‌کند، باید شکسته شود تا دیگر به مدرسه نرود.»

فرشته مولوی فرازی از ضد خاطرات خود را مقابل دوربین می‌خواند. در نظر او تهران فراتر از پایتخت ایران بود – این شهر، سهم او بود از وطن. می‌شنوید:

«قضیه توپ‌باد» فرشته مولوی به این نکته اشاره دارد که حتی قدرتی به وسعت قدرت خداوند نیز محدودیت‌هایی دارد. نویسنده و گوینده سخن به اهمیت ارتباط و شناخت، به خاصیت استبداد که انسان را مطیع و وابسته بار می‌آورد و سرانجام به محدودیت‌های یک قدرت کنترل‌کننده اشاره می‌کند. می‌شنوید:

چندی‌ست که  نشر  «آزادان» (Azadan Books) رمان «کمین بود» نوشته فرشته مولوی را خارج از ایران منتشر کرده است. نخستین فصل از این رمان را با صدا و اجرای نگین کیانفر را می‌شنوید:

نشریه ادبی بانگ دوسیه‌ای را به فرشته مولوی، نویسنده سرشناس اختصاص داده است. بانگ از انتشار مقالاتی در نقد و بررسی آثار فرشته مولوی استقبال می‌کند.

دریافته‌ایم که هیچ انسانی برابرتر از انسانی دیگر نیست و حقوق انسانی فلسطینی و اسراییلی یکسان و هم‌ارزش‌اند.

فرشته مولوی بر اساس یک سنت دیرین در فرهنگ سیاسی و اجتماعی ما «گنجشکک اشی مشی» را با روایت قتل حکومتی هستی نارویی تطبیق داده است. می‌شنوید:

ژینا، شقایق سقز، غریب می‌شکفد
به خنج گلو، آبله‌ی پوست، درد استخوان
تن‌زخمِ زن، خون‌چکه، در گور می‌رود
از خاک‌وخون دشت پر از تاشِ سرخِ داغ می‌شود.

فرشته مولوی، نویسنده با نگاهی به پشت سر می‌گوید ما اکنون، در موقعیتی قرار داریم که نه دیگر بازگشت به گذشته ممکن است و نه ماندن در وضعیت کنونی. به یک معنا چاره‌ای جز گذار از وضع کنونی باقی نمانده است.

رضیه انصاری (نویسنده و روزنامه‌نگار) در رادیو زمانه درباره «معیشت و حیثیت» مجموعه‌ای از میزگردها را در حلقه‌ای از سه نسل از نویسندگان ایرانی برگزار می‌کند. یکی از راهکارها تعاون است. نظر فرشته مولوی: