ادبیات مهاجرت

چه خبر؟

محبوبه موسوی: «حمل گناه تا ناکجا»، مجموعه «داستان کمانچه‌ای که زوزه می‌کشد» نوشته امین عسکری‌زاده

داستان‌های عسکری‌زاده با تمرکز بر شخصیت‌های مهاجری که نه به دلیل فشارهای سیاسی یا اجتماعی، بلکه به خاطر بار گناه و عذاب وجدان ناشی از گذشته‌ای نادرست به سرزمین میزبان پناه برده‌اند، زاویه‌ای نو از مهاجرت را ارائه می‌دهد. هستهٔ مرکزی اغلب داستان‌های این مجموعه، «گریز از خود» و تلاش برای پاک کردن لکه‌های پاک‌ناشدنی گذشته است. نگاه واقع‌بینانه و غیررمانتیک کتاب به جامعهٔ مهاجر، آن را به مجموعه‌ای بدیع و تأمل‌برانگیز تبدیل کرده است.

ادامه مطلب »
بانگ - نوا

آوا و نوا: «از سکوت تا تمساح»، سمفونی داستان‌های شکسته احمد خلفانی – با اجرای گندم

آیا می‌توان مجموعه‌ای از داستان‌های به ظاهر پراکنده را همچون یک سمفونی کامل تجربه کرد؟ اپیزود جدید پادکست «آوا و نوا» از نشریه ادبی «بانگ» با اجرای گندم، ما را به اعماق جهان ادبی احمد خلفانی در مجموعه داستان «از سکوت تا تمساح» می‌برد تا پاسخ این پرسش را بیابد.

ادامه مطلب »
از ما

سورنا دانایی: راهی به هزارتوی فراداستان پسامدرن «بیگانه‌ای در من» نوشته‌ شُکوه میرزادگی

این رمان که تجربه زیسته نویسنده از فروپاشی نظام‌های تمامیت‌خواه در ایران و چک‌اسلوواکی را بازمی‌تاباند، از طریق شگردهای خودارجاعی، درهم‌آمیزی ژانرها و بازی با زمان روایی، مرزهای داستان و تاریخ را درمی‌نوردد. دانایی نشان می‌دهد چگونه میرزادگی با تلفیق داستان کاراگاهی، شعر منثور و روایت تاریخی، نه تنها تراژدی شخصی قتل دکتر امین جلالی را روایت می‌کند، که نقدی گزنده بر استبداد سیاسی و پیامدهای ویرانگر ایدئولوژی‌های چیره ارائه می‌دهد. این اثر از رهگذر طنز تلخ و تعلیق‌های هنرمندانه، هم روایتی از گذشته است و هم هشداری برای اکنون.

ادامه مطلب »
از ما

جلال رستمی گوران: بچه دایناسور از مریم ارس – روایتی از تبعید، زبان و میراث مقاومت

ارس نشان می‌دهد که ادبیات نسل دوم نه‌تنها روایتی از فقدان و تبعید نیست، بلکه تلاشی است برای بازنوشتن هویت در زبانی تازه و آشتی با جهانی که تبعید در آن ادامه دارد. این اثر از طریق استعاره‌هایی مانند «دایناسورها» و «شمای ایتالیک»، به سکوت تاریخی و حذف صداهای مهاجران در روایت‌های رسمی اعتراض می‌کند و نوشتن را کنشی انتقادی و فمینیستی برای بازگرداندن این صداها به متن جامعه‌ی میزبان می‌داند.

ادامه مطلب »
از ما

ادبیات مهاجرت – وحید ذاکری: «سُرورِ بی‌پایانِ سیاما»

داستان «سُرورِ بی‌پایانِ سیاما» ، با بهره‌گیری از فناوری‌های آینده‌نگرانه و روابط انسانی در فضایی دیجیتال‌شده، به شکلی ظریف مسئله مهاجرت را نه در جغرافیا، که در گسست از هویت و واقعیت بررسی می‌کند.

ادامه مطلب »
از ما

ادبیات مهاجرت – رعنا سلیمانی: اینجا همه‌چی عادیه

تنهایی و انزوا در جامعه مدرن، تضاد خاطرات شیرین با واقعیت تلخ، جستجوی آزادی و رسیدن به پوچی، فاصله بین انسان‌ها و فقدان ارتباط و سرانجام نقش اجتماعی زنان و فشارهای جامعه از موضوعات این داستان خوش‌ساخت است. «اینجا همه‌چی عادیه» نوشته رعنا سلیمانی را با صدای آناهید و با موسیقی بابک بیات هم می‌توانید بشنوید.

ادامه مطلب »
از دست ندهید

ادبیات مهاجرت – منا میرزایی: «المپیا و توپ آینه‌‌ای دیسکو»

«المپیا و توپ آینه‌ای دیسکو» از مجموعه ادبیات مهاجرت در بانگ یک داستان کوتاه استثنایی و به یاد ماندنی است. این اثر نه تنهاداستانی درباره مهاجرت و ازخودبیگانگی فرهنگی است، بلکه کاوشی عمیق در ماهیت هنر، موفقیت، شکست و جستجوی هویت است. راوی با وجود ناامیدی‌اش، به طرز شگفت‌انگیزی همدلی‌برانگیز است.

ادامه مطلب »
بانگ - نوا

از تجربه تا تخیل – بهمن پارسا: اسباب‌کشی

مضمون فلسفی اصلی داستان «اسباب‌کشی» نوشته بهمن پارسا از منظر ادبیات مهاجرت، «از خودبیگانگی و جست‌وجوی هویت در تبعید» است. خسرو، راوی داستان، به‌عنوان یک پناهنده‌ی سیاسی در محیطی بیگانه با انزوا، روزمرگی، و تزلزل هویتی دست‌وپنجه نرم می‌کند. او بین حفظ پیوند با هویت ایرانی‌اش (از طریق کتاب‌ها و خاطرات) و تلاش برای رهایی از زخم‌های گذشته (مانند رابطه‌ی شکست‌خورده با مهناز) سرگردان است. این داستان، تضاد بین اجبار پناهندگی و انتخاب مهاجرت را برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه فقدان برنامه‌ریزی و دوری از وطن، همراه با پوچی و امیدهای متناوب، هویت فرد را متلاشی و بازسازی آن را دشوار می‌سازد.

ادامه مطلب »
رویدادهای فرهنگی و هنری

«از شمال غرب»: نخستین مجموعه داستان امیر حسین بختیاری

مجموعه‌ «از شمال‌ غرب» نخستین مجموعه داستان امیرحسین بختیاری است توسط انتشارات آسمانا منتشر شد. آسمانا با انتشار اطلاعیه‌ای می‌نویسد که این کتاب، در قالب داستان‌های کوتاه، «روایتی پرجزئیات از تجربه‌ مهاجرت، مواجهه با فرهنگ جدید، و کشاکش‌های درونی زیستن میان دو جهان» را به تصویر می‌کشد.

ادامه مطلب »
از ما

ادبیات مهاجرت – مرجان محتشمی: مردمان گِل

سفر شعله به آفریقا نه‌تنها یک سفر فیزیکی، بلکه سفری وجودی برای بازسازی هویت و بازنگری در آرمان‌های جوانی‌اش است. او که در جوانی آرزوی خدمت به جوامع محروم از طریق «لژیون خدمتگزاران بشر» را داشته، با مشاهده فقر و شیوه زندگی ابتدایی قبیله هدزابی، با تناقض‌های درونی خود مواجه می‌شود. پرسش او از راهنما درباره عدم مداخله دولت در بهبود شرایط زندگی بومیان و واکنش او به پروژه‌های سازمان‌های غیرانتفاعی، نشان‌دهنده نگرش انتقادی‌اش به راه‌حل‌های غربی برای مسائل جوامع غیرغربی است.

ادامه مطلب »
از ما

ادبیات مهاجرت – راضیه مهدی‌زاده: خانه نیستم، برگشتم تماس می‌گیرم

«خانه نیستم، برگشتم تماس می‌گیرم» با روایتی چندلایه، هویتِ شکسته‌ی انسان مهاجر را از طریق رابطهٔ شخصیت اصلی (فروغ) با زبان، خانواده، و مرگ بررسی می‌کند. مهاجرت در اینجا نه یک انتخاب، بلکه زنجیره‌ای از جدایی‌های اجباری است. این داستان سوژه زن مهاجر را در تقاطع سه گانهٔ پدرِ فراموشکار، مادرِ غایب و همسرِ مرده قرار می‌دهد.

ادامه مطلب »
رویدادهای فرهنگی و هنری

رمان «جمعه مرگبار»: روایت یک بازمانده از قتل‌عام ملیلیه

کتاب «جمعه مرگبار» نوشته الحافظ تردشوک، فعال سودانی، روایتی تکان‌دهنده از قتل‌عام ۲۴ ژوئن ۲۰۲۲ در مرز ملیلیه است که طی آن ده‌ها مهاجر جان باختند. این اثر، اولین گزارش ادبی از دیدگاه یک بازمانده، رنج‌های مهاجران سودانی و فریاد عدالت‌خواهی آنان را به تصویر می‌کشد.

ادامه مطلب »
از ما

ادبیات مهاجرت- بیژن بیجاری: روخوانیِ یادداشت‌های «فَست‌فود»

بِیجاری در این داستان مهاجرت را نه به عنوان یک رویداد، بلکه به عنوان فرآیندی مداوم از جستجوی معنا در فضایی بیگانه به تصویر می‌کشد. شخصیت‌هایی مانند چارلی و جاستین نشان می‌دهند چگونه جامعه‌ی مهاجرپذیر، خود حاشیه‌نشینانی تولید می‌کند که در جستجوی ارتباط‌اند.

ادامه مطلب »
دوسیه

ادبیات مهاجرت: بازتعریف هویت و مقاومت در روایت‌های جابجایی

نشریه ادبی بانگ از اردیبهشت‌ماه با اختصاص دوسیه‌ای به «ادبیات مهاجرت»، نه‌تنها به معرفی آثار این حوزه می‌پردازد، بلکه با کاوش در مفهوم این ژانر، آن را از ادبیات تبعید و دیاسپورا متمایز می‌کند. این مقاله با نگاهی به نظریه‌های هومی بابا، پل ریکور و ادوارد سعید، نقش روایت‌های مهاجرت را در بازسازی هویت، مقاومت زبانی و چالش با ساختارهای قدرت جهانی بررسی می‌کند و دعوتی است برای تأمل عمیق‌تر در این حوزه پویا.

ادامه مطلب »
ژوان ناهید - پوستر: ساعد
از ما

ادبیات مهاجرت – ژوان ناهید: بانویی با قاقُم

این داستان به شکلی هنرمندانه تجربه تلخ مهاجرت را از منظر یک زن مهاجر لهستانی روایت می‌کند. اولگا با از دست دادن هویت اصلی خود در سرزمین جدید مواجه است – از دست دادن زبان مادری، از دست دادن فرزند، و حتی از دست دادن شوهرش که او را در سرزمین غریب رها کرده است.

ادامه مطلب »
بانگ - نوا

از تجربه تا تخیل – لاله رهبین: گمشده

داستان «گمشده» نوشته لاله رهبین به روابط سرد و از هم گسیختهٔ زن و شوهری به نام‌های شرلی و کامی می‌پردازد که هرکدام در دنیای خود غرق شده‌اند: شرلی، زنی سرگرم ظواهر و دغدغه‌های مادرانه که از یکنواختی زندگی خسته شده، و کامی، مردی میانسال و افسرده که در لاک تنهایی فرورفته است.

ادامه مطلب »
از ما

سورنا دانایی: دیاسپورا، هویت و جنسیّت در رمان «سَندروم اولیس» نوشته‌ رعنا سلیمانی

رمان “سندروم اولیس” نوشته‌ی رعنا سلیمانی، داستان نینا، زنی ایرانی است که پس از تجربه‌ی سرکوب سیاسی و اعدام شوهرش اسحاق، به عنوان پناهنده به سوئد می‌رود. این رمان بر سه محور اصلی دیاسپورا، هویت و جنسیت متمرکز است.

ادامه مطلب »
بانگ - نوا

 از تجربه تا تخیل – مسعود کدخدایی: او در لباس سیاه آمد

گروهی از پناهندگان از کشورهای مختلف، از جمله سوریه، در دانمارک منتظر ملاقات با شهردار هستند تا درباره آینده‌شان در این کشور جدید صحبت کنند. راوی با امید و هیجان به این جلسه نگاه می‌کند و رؤیاهایش درباره زندگی جدید را مرور می‌کند. شهردار با لباس سیاه ظاهر می‌شود و درباره شرایط زندگی و کار در شهر توضیح می‌دهد. راوی، که از رنگ سیاه خاطرات تلخی دارد، احساس نگرانی می‌کند. در پایان، او با واقعیت سخت زندگی در دانمارک، از جمله کار سخت و یادگیری زبان جدید، مواجه می‌شود.

ادامه مطلب »
رویدادهای فرهنگی و هنری

م. حقیقت: ریشه‌کن در مسیر باد – رمان «زبینگو، دگردیسی ناکام ایرانی» نوشته علی نگهبان

رمان با نثری صریح و بی رحم و با کلماتی گاهی دوست نداشتنی به حرکت در می‌آید و وقتی در فضای رمان رها شدی جدا شدن از آن دشوار است. انگا ر در متن داستان در جستجوی خویشتنی و در جستجوی آدمیانی که می‌شناسی، تصویر واقعی از کسانی که هر روز در آینه یا در خیابان می بینی و این جستجو و تصاویر تا پایان رهایت نمی کند.

ادامه مطلب »
از دیگران

شانل ام ساترلند: «زیر نرمی برف»، به ترجمه اعظم صالحی مقدم

نوزاد از درون گهواره به آرامی به تو خیره می‌شود، چشمانش آن‌قدر آبی است که انگار طوفانی از باران از میان آن‌ها عبور کرده است. این نگاهی است که تو را می‌ترساند، نگاهی که اگر اجازه بدهی، می‌تواند به قلبت نفوذ کند. نگاهی که قدرت دارد احساس شن و بوی دریا را از روحت پاک کند. زمزمه می‌کنی «تو فرزند من نیستی،» درحالی‌که از گهواره عبور می‌کنی و موهای طلایی‌اش را نوازش می‌کنی.

ادامه مطلب »