بر اساس آئین‌نامه تازه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، افراد دارای معلولیت نمی‌توانند به عضویت کتابخانه ملی درآیند و از امکانات آن بهره‌مند شوند.
به گزارش رادیو زمانه، سال ۱۳۸۲ کتابخانۀ نابینایان و کم‌بینایان در کتابخانه ملی راه‌اندازی شد. سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران با هدف تأمین نیازهای فرهنگی و اطلاعاتی افراد نابینا که فاقد امکان استفاده از کتاب‌های چاپی و هرگونه مواد دیداری شنیداری هستند، امکاناتی چون کتاب‌های گویا و بریل را در نظر گرفته بود. بهروز مروتی، مدیر کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت به «پیام ما» درباره منع عضویت معلولان در کتابخانه ملی گفته است:
«کتابخانه دارای بخش نابینایان و کم‌بینایان است و منابعی به‌صورت بریل وجود دارد. همچنین منابع کتابخانۀ ملی در سایر نهادهای دیگر پیدا نمی‌شود و قطعاً می‌تواند یک فاجعه به همراه داشته باشد.»
او در ادامه درباره پیامدهای چنین رویکردهای تبعیض‌آمیزی هشدار داده و به درستی به این نکته اشاره کرده که با چنین اقداماتی معلولان بیش از پیش منزوی میشوند:
«جایی به بزرگی کتابخانۀ ملی ایران که مناسب‌سازی شده و امکانات نسبتاً خوبی دارد، با حذف‌کردن این افراد دسترسی آنان به منابع را محدود کرده و به تحصیلات و مطالعه‌شان به‌شدت آسیب می‌زند. در واقع باعث ایجاد این تفکر می‌شود که آنان در جامعه جایی ندارند.»
مروتی همچنین یادآوری کرده که چنین تصمیمی نه تنها برخلاف بند ۹ اصل سوم قانون اساسی‌ست بلکه برخلاف کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت است که ایران هم به عضویت آن در آمده است.
در بند ۳ مادۀ ۳۰ این کنوانسیون گفته شده دولت‌های عضو، حق افراد دارای معلولیت در جهت مشارکت در زندگی فرهنگی بر مبنای برابر با سایرین را به رسمیت می‌شناسند و تمامی تدابیر مناسب را اتخاذ خواهند کرد تا تضمین کنند که افراد دارای معلولیت از دسترسی به اقلام فرهنگی و به برنامه‌های تلویزیونی، فیلم، تئاتر و از دسترسی به اماکن اجرای برنامه‌ها یا خدمات فرهنگی نظیر تئاتر، موزه، سینما، کتابخانه و خدمات گردشگری و از دسترسی به یادمان‌ها و اماکنی که از نظر ملی -فرهنگی حائز اهمیت هستند، برخوردار میشوند.
سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران تاکنون هیچگونه توضیحی درباره محروم‌سازی معلولان از امکانات کتابخانه ملی ارائه نداده است.
بیشتر بخوانید:
