شعر معاصر ایران

بیا در آغوشم بیا بهار بیا نارنج بیا سمت دره های بی، سمت ِ با تنفگت بزن خرابم را بریز روی سنگفرش، ای کون و مکان جلگه های زرد در سرزمین مادری بزن خرابم را بپاش روی خون پراکنده روی دیوار…

سرگذشتی داشت پنهانی تنیده با ریشه‌های درخت سرنوشتی آشکار که خودش چوپان روح بود روحِ خودش را انداخته در پیش و خودش شهیدِ خودش طوری که شهادت‌اش از درون خودش می‌رسید.

سال بی‌بنیان ۱۴۰۰ گذشت. به قرن تازه‌ای وارد شدیم. یاد می کنیم از رفتگانمان. از منصور اوجی و گل‌های سرخ شیرازش با چهار شعر.

حیرت می‌کنم از این باغ/که دستِ پاییز را
می‌بوسد!/حیرت می‌کنم از این عطر
که خود را/بر جنازه می‌افشاند!

چند شعر از فریبا شادلو در پرونده ویژه ” اتاقی ازآن خود” ویژه محفل شاعران زن خراسانی. شادلو در این اشعار در تلاش است برای سرکوب زنان در خانواده بیان ادبی بیابد.

جالب نیست که او در این جهان بزرگ صاحب یک گور کوچک هم نشود. جالب هم نیست با نهادن دسته‌گلی زیر بنای بی‌قواره‌ای به اسم سرباز گمنام، گولمان بزنند.

برف می بارد/و تو در آغوش شعرم خفته ای./این روزها غم چنان سنگین است/که دیگر سنگ هم نماد سکوت نیست./من اما در این سپیدی خاموش/می پرسم: تو کیستی/که غیاب ات هم زندگی ست؟

زینب صابر در این اشعار نمونه‌ای از شعری را که در خیابان‌های یک کلانشهر اتفاق می‌‌افتد به دست می‌دهد. او دانش‌آموخته دکتری فلسفه و هنر است و جوایزی را هم به دست آورده.

کاش زنی بودم/در عشیره‌ای گمنام/کودکم در چادری گِره‌خورده/ما‌بینِ شانه‌هام خواب می‌رفت/چون برّه‌ای سیاه/با پیشانی ِ سفید/ کاش زنی بودم/با پستان‌های پُر از شیر/و ساق‌هایی راه‌بَلد/که از خارها آسان می‌گذشت.

روایت علی عربی از سرگذشت تبارش حکایت آشنایی در سرزمین خشک و کم آب شرق و جنوب شرق ایران است. شعرهایی از او را می‌خوانیم و شعری از او را با صدا و اجرای شاعر می‌شنویم.

وَ دست‌هایش را روی دهان روی سینه بالای کُسش گذاشته بود دوزانو نشسته نا-راحت مثل مجلس عزایی که در مسجدی محقّر وُ متروک دست‌هاشان را بالای آلت‌شان بگذارند وَ سر به پایین بیندازند سرها همه در خونْ –گوسفندْ– در خیرگیِ مشکی‌ها بگویند سلامْ بگویند غم وَ بر سرِ میمِ غم جرقّه‌ی فندکی روشن شود.

آدم گاهی دلش می‌خواهد همه چیزش را بدهد، تا کسی که دو زانو مقابل‌اش نشسته را ببیند.من چیزی ندارم، هر چه را هم بدهم بهتر از همه شما می‌دانم روبه رویِ من چیزی نیست، انگار دارم با خودم حرف می‌زنم، انگار آفتاب دارد خودش را می‌سوزاند

«‌اتاقی از آنِ خود» حکایت زیبایی است از تلاش گروهی از زنان شاعر در مشهد که خواستند انجمنی ویژه‌ی خود بر پا کنند. جایی که اداره آن در اختیار خودشان باشد. جایی که «جنس دوم» تلقی نشوند و زیر چتر حمایت کسی نباشند.

روزبه کمالی ساکن لندن است و با برنامه تماشا و پادکست ادبی شیرازه و وبسایت‌های گوناگون کار می‌کند. کتاب شعرش با عنوان از شر وسواس‌ها آماده انتشار است. چند شعر از او:

و برگ‌های زبان‌گنجشک‌ها آذین کاج‌ها، و خشاخش خرد شدن فصل فصل من در بارش نگاه خشک آدم‌ها،آری، شعری‌ست هوای جیب‌هایم باز

ایده ما فعلاً این است که هر ماه شماره‌ای را به یک شاعر فارسی‌زبان اختصاص دهیم، نمونه‌هایی از آثار او را منتشر کنیم و سپس شعر او را در مقالات و جستارهایی به سنجش بگذاریم و در همان حال با او در گفت‌وگو قرار گیریم.